Obyektin iş vaxtı resursunun xidmət müddəti. Maşın hissələrinin davamlılığının əsas göstəriciləri

Obyektlərin davamlılıq göstəricilərini nəzərdən keçirməzdən əvvəl etibarlılıq nəzəriyyəsinin müvəqqəti anlayışları ilə tanış olmaq lazımdır.

Əməliyyat vaxtı– obyektin işinin müddəti və ya həcmi. Əməliyyat vaxtı ya davamlı dəyər (saatlarla iş müddəti, yürüş və s.) və ya tam dəyər (iş dövrlərinin sayı, başlanğıc və s.) ola bilər.

Uğursuzluğa qədər- istismara başlayandan ilk nasazlığın baş verdiyinə qədər obyektin istismar müddəti. Bu göstərici bərpa olunan sistemi xarakterizə edir.

Resurs– obyektin istismara başladığı andan və ya təmirdən sonra bərpasından son vəziyyətə keçənədək onun ümumi iş vaxtı.

Ömür boyu– obyektin istismara başlamasından və ya təmirdən sonra bərpasından son vəziyyətə keçənədək istismarın təqvim müddəti.

Raf ömrü- obyektin müəyyən edilmiş funksiyaları yerinə yetirmək qabiliyyətini xarakterizə edən parametrlərin qiymətlərinin müəyyən edilmiş hədlərdə saxlanıldığı obyektin saxlanmasının və (və ya) daşınmasının təqvim müddəti.

Qalıq resurs– obyektin texniki vəziyyətinə nəzarət edildiyi andan son vəziyyətə keçənədək onun ümumi iş vaxtı. Eynilə, nasazlığa qədər qalıq vaxt, qalıq xidmət müddəti və qalıq raf ömrü anlayışları təqdim olunur.

Təyin edilmiş resurs- texniki vəziyyətindən asılı olmayaraq obyektin istismarı dayandırılmalı olan ümumi iş vaxtı.

İstehlakçıların ESN-nin etibarlılığının qiymətləndirilməsinin mövcud təcrübəsinə əsasən, ESN-də aşağıdakı fasilələr fərqlənir.

Qısa fasilə operatorun bunu dərhal edə biləcəyi məsafədən idarəetmə və ya manuel aktivasiyadan istifadə edərək ESN-ni avtomatik bərpa etmək üçün lazım olan vaxt intervalı ilə müddəti məhduddur. Bu cür əməliyyatlar adətən bir neçə dəqiqədən çox çəkmir.

Orta uzunluqlu fasilə növbətçi operatorun olmadığı yerlərdə enerjinin əllə bərpası üçün tələb olunan vaxt intervalı ilə məhdudlaşır. Belə əməliyyatlar 1-2 saat çəkir.

Uzun fasilə, qısa və ya orta müddətli fasilə kimi təsnif edilə bilməz.

Etibarlılıq nəzəriyyəsində aşağıdakı davamlılıq göstəricilərindən istifadə olunur.

Orta resurs- Bu gözlənilən dəyər resurs.

Qamma faiz resursu– bu, obyektin faizlə ifadə olunan verilmiş γ ehtimalı ilə limit vəziyyətinə çatmayacağı iş vaxtıdır.

Təyin edilmiş resurs

Orta xidmət müddəti– xidmət müddətinin riyazi gözləntiləri.

Qamma faizi ömrü– obyektin istismara başlamasından təqvim müddəti, bu müddət ərzində o, faizlə ifadə olunan verilmiş ehtimalla limit vəziyyətinə çatmayacaq.

Təyin edilmiş xidmət müddəti- obyektin istismarının təqvim müddəti, bu müddətə çatdıqdan sonra təyinatı üzrə istifadə dayandırılmalıdır.

Davamlılığın əsas xüsusiyyətləri orta xidmət müddəti və orta resursdur.

Bərpa edilmiş obyekt üçün orta xidmət müddəti obyektin başlanmasından və ya profilaktik təmirdən sonra bərpasından son həddi vəziyyətin başlanmasına qədər istismarının orta təqvim müddətidir.

Orta resurs obyektin istismara başlamasından və ya profilaktik təmirdən sonra bərpasından həddi vəziyyətin başlanmasına qədər olan orta iş vaxtını əks etdirir.

Təmir olunmayan obyekt üçün bu xüsusiyyətlər üst-üstə düşür və uğursuzluğa və ya məhdudlaşdırıcı vəziyyətin başlanğıcına qədər orta əməliyyat müddətini təmsil edir. Təcrübədə bu dəyər Tav-ın uğursuzluğuna qədər orta vaxtla üst-üstə düşəcəkdir.

Təxminən eyni şəraitdə işləyən n oxşar elektrik şəbəkəsi obyektinin monitorinqinin nəticələrindən orta xidmət müddətinin statistik qiymətləndirilməsi əldə edilə bilər. Müşahidə nəticələrinə əsasən oxşar obyektlərin orta xidmət müddətini statistik qiymətləndirmək üçün formula aşağıdakı formadadır:

burada τj j-ci obyektin istismar müddətidir;

n – oxşar obyektlərin sayı.

Hər bir xüsusi müşahidə obyektinin xidmət müddəti bir çox təsadüfi amillərdən asılıdır, halbuki obyektin məhdudlaşdırıcı vəziyyəti praktiki olaraq onun xüsusiyyətləri ilə müəyyən edilir və bu, onun sonrakı fəaliyyətinin insanlar və insanlar üçün təhlükəli olduğunu göstərir. mühit, ya da iqtisadi cəhətdən zərərsiz olur.

şrift ölçüsü

TEXNOLOGİYADA ETİBARLILIK - ƏSAS KONSEPSİYALAR - ŞƏRTLƏR VƏ TƏYİQLƏR - QOST 27-002-89 (SSRİ Dövlət Standartının Fərmanı ilə təsdiq edilmişdir... 2018-ci ildə müvafiqdir.

“Təyin edilmiş xidmət müddəti”, “Təyin edilmiş resurs”, “Təyin edilmiş saxlama müddəti” terminlərinə (4.10; 4.9; 4.11-ci bəndlər)

Təyin edilmiş xidmət müddətinin və təyin edilmiş resursun müəyyən edilməsində məqsəd təhlükəsizlik tələblərinə və ya texniki-iqtisadi mülahizələrə əsaslanaraq obyektin təyinatı üzrə istifadəsinin məcburi vaxtından əvvəl dayandırılmasını təmin etməkdir. Uzunmüddətli saxlanmaya məruz qalan obyektlər üçün müəyyən edilmiş saxlama müddəti müəyyən edilə bilər, bundan sonra, məsələn, təhlükəsizlik tələblərinə görə əlavə saxlama qəbuledilməzdir.

Obyekt təyin olunmuş mənbəyə (təyin edilmiş xidmət müddəti, təyin edilmiş saxlama müddəti) çatdıqda, obyektin təyinatından, istismar xüsusiyyətlərindən, texniki vəziyyətindən və digər amillərdən asılı olaraq, obyekt silinə, ikinci və ya əsaslı təmir, təyinatından başqa istifadəyə verilmiş, təkrar konservləşdirilmiş (saxlama zamanı) və ya istismarın davam etdirilməsi barədə qərar qəbul edilə bilər.

Təyin edilmiş xidmət müddəti və təyin edilmiş resurs texniki və əməliyyat xüsusiyyətləridir və etibarlılıq göstəricilərinə (davamlılıq göstəriciləri) aid deyildir. Bununla birlikdə, təyin edilmiş xidmət müddəti və təyin edilmiş resurs təyin edilərkən, etibarlılıq göstəricilərinin proqnozlaşdırılan (və ya əldə edilmiş) dəyərləri nəzərə alınır. Təhlükəsizliyə dair bir tələb qoyularsa, təyin edilmiş xidmət müddəti (resurs) kritik uğursuzluqlarla əlaqədar olaraq, birliyə yaxın olan uğursuz işləmə ehtimalının dəyərlərinə uyğun olmalıdır. Təhlükəsizlik səbəbi ilə təhlükəsizlik faktoru da tətbiq oluna bilər.

Etibarlılıq nəzəriyyəsində etibarlılığın aşağıdakı müvəqqəti anlayışlarından istifadə olunur ki, bu da öz növbəsində onun göstəriciləridir.

Əməliyyat vaxtı– sistemin işləmə müddəti və ya həcmi.

Uğursuzluğa qədər– sistemin işə başlamasından ilk nasazlığın baş verdiyi vaxta qədərki iş vaxtı.

Uğursuzluqlar arasındakı vaxt– nasazlıqdan sonra iş vəziyyətinin bərpasının başa çatmasından növbəti nasazlığın baş verdiyinə qədər sistemin işləmə müddəti.

Bərpa vaxtı– sistemin işlək vəziyyətinin bərpa müddəti.

Resurs– sistemin istismara başladığı andan və ya təmirdən sonra yenidən işə salınmasından limit vəziyyətinə keçənədək ümumi iş vaxtı.

Ömür boyu– sistemin işə başlamasından və ya təmirdən sonra bərpasından həddi vəziyyətə keçənədək işin təqvim müddəti.

Yararlılıq müddəti başa çatdıqdan sonra obyekt normativ-texniki sənədlərlə müəyyən edilmiş etibarlılıq, davamlılıq və davamlılıq tələblərinə cavab verməlidir.

Qalıq resurs– sistemin texniki vəziyyətinin monitorinqi anından limit vəziyyətinə keçidə qədərki ümumi iş vaxtı.

Eynilə, nasazlığa qədər qalıq vaxt, qalıq xidmət müddəti və qalıq raf ömrü anlayışları təqdim olunur.

Təyin edilmiş resurs- texniki vəziyyətindən asılı olmayaraq, sistemin işləməsi dayandırılmalı olan ümumi iş vaxtı.

Təyin edilmiş xidmət müddəti– texniki vəziyyətindən asılı olmayaraq obyektin istismarı dayandırılmalı olan təqvim istismar müddəti.

Təyin edilmiş resurs müddəti (xidmət müddəti, saxlama müddəti) başa çatdıqdan sonra obyekt istismardan çıxarılmalı və müvafiq normativ-texniki sənədlərdə nəzərdə tutulmuş qaydada qərar qəbul edilməlidir - onun təmirə göndərilməsi, istismardan çıxarılması, məhv edilməsi, yoxlanılması və yaradılması. yeni təyin olunmuş müddət və s.

Sadalanan anlayışlar konkret fərdi obyektə aiddir. Bu anlayışlarla müəyyən edilən kəmiyyətlər ilə fərdi obyektin mexaniki, fiziki və digər xassələrini xarakterizə edən əksər kəmiyyətlər arasında mühüm fərq vardır. Məsələn, həndəsi ölçülər, kütlə, temperatur, sürət və s. birbaşa ölçülə bilər (prinsipcə, obyektin mövcudluğu zamanı istənilən vaxt). Ayrı-ayrı obyektin ilk nasazlığa qədər işləmə müddəti, nasazlıqlar arasında işləmə müddəti, xidmət müddəti və s. yalnız uğursuzluq baş verdikdən və ya limit vəziyyətə çatdıqdan sonra müəyyən edilə bilər. Bu hadisələr baş verənə qədər biz yalnız bu dəyərləri daha çox və ya daha az əminliklə proqnozlaşdırmaqdan danışa bilərik.

İşləmə müddəti, xidmət müddəti, xidmət müddəti və saxlama müddətinin çoxlu sayda amillərdən asılı olması, bəzilərinin idarə oluna bilməyəcəyi, qalanlarının isə müxtəlif qeyri-müəyyənlik dərəcələri ilə dəqiqləşdirilməsi ilə əlaqədar vəziyyət mürəkkəbdir.

Təyin edilmiş xidmət müddətinin və təyin edilmiş resursun təyin edilməsinin məqsədi təhlükəsizlik tələblərinə və ya texniki-iqtisadi mülahizələrə əsaslanaraq obyektin təyinatı üzrə istifadəsinin məcburi qabaqcadan dayandırılmasını təmin etməkdir. Uzunmüddətli saxlanmaya məruz qalan obyektlər üçün müəyyən edilmiş saxlama müddəti müəyyən edilə bilər, bundan sonra, məsələn, təhlükəsizlik tələblərinə görə əlavə saxlama qəbuledilməzdir.

Təyin edilmiş resursun həcminə (təyin edilmiş xidmət müddəti, təyin edilmiş saxlama müddəti) çatdıqda və obyektin təyinatından, istismar xüsusiyyətlərindən, texniki vəziyyətindən və digər amillərdən asılı olaraq, obyekt silinə, orta və ya əsaslı təmirə göndərilə bilər. təyinatından başqa istifadəyə verilmiş və ya yenidən nanə ilə (saxlama zamanı) və ya istismarın davam etdirilməsi barədə qərar qəbul edilə bilər.

4.1 Əsas düsturlar və təriflər

Davamlılıq obyektin məhdudlaşdırıcı vəziyyət yaranana qədər işləmək xüsusiyyəti kimi müəyyən edilir quraşdırılmış sistem Baxım və təmir.

Davamlılığı ölçmək üçün bir obyektin işləmə müddəti uğursuzluğa deyil, müəyyən bir məhdudlaşdırıcı vəziyyətə qədər qeyd olunur. Belə iş vaxtı texniki resurs (və ya sadəcə resurs), təqvim hesablamasında isə xidmət müddəti adlanır.

Texniki resurs– obyektin istismara başladığı vaxtdan və ya müəyyən tipli təmirdən sonra bərpasından son vəziyyətə keçənədək iş vaxtı.

Ömür boyu– obyektin istismara başlamasından və ya müəyyən növ təmirdən sonra bərpasından son vəziyyətə keçənədək təqvim müddəti.

Davamlılığın yuxarıdakı tərifindən belə çıxır ki, o, təkcə obyektin daxili xassəsi deyil, həm də əsasən iş şəraiti ilə, yəni obyektdən kənar faktlarla müəyyən edilir. Bunlara, ilk növbədə, texniki xidmətin keyfiyyəti, əməliyyat işçilərinin ixtisası, ehtiyat hissələrinin keyfiyyəti və mövcudluğu və nəqliyyat vasitəsinin digər xüsusiyyətləri daxildir.

Bu mənada davamlılıq mürəkkəb bir xüsusiyyətdir. Bununla birlikdə, bu amillərin sabit dəsti və səviyyələri ilə davamlılıq göstəriciləri obyektin xüsusiyyətləri haqqında müəyyən məlumatları daşıyır, bunun əsasında müxtəlif növlərin davamlılığını müqayisə etmək olar.

Davamlılıq göstəriciləri resurs və xidmət müddətinin əvvəllər verilmiş təriflərinə uyğun olaraq tətbiq edilir və həm resurs, həm də xidmət müddəti təsadüfi dəyişənlərdir. Davamlılıq göstəriciləri bu təsadüfi dəyişənlərin ədədi xüsusiyyətləridir.

Bu davamlılıq göstəriciləri qrupuna aşağıdakılar daxildir:

1. Qamma faiz resursu r g- obyektin verilmiş ehtimalla limit vəziyyətinə çatmayacağı iş vaxtı g(eyni zamanda dəyər g adətən faizlə ifadə edilir).

Resurs bölgüsü funksiyasını ilə, davamlılıq funksiyası adlanan əlavə paylama funksiyasını isə ilə işarə edək. Sonra qamma faiz resursu r g tənlikdən müəyyən edilir

, (4.1)

. (4.2)

Əgər, məsələn, g= 90%, onda müvafiq resurs doxsan faiz resurs adlanır. At g= 50% qamma faiz resursu median resurs adlanır.

2. Orta resurs – resursun riyazi gözləntisi. Orta ömrün bir neçə əlavə növü var (sifarişdən əvvəl, əsaslı və ya orta təmirdən əvvəl orta ömür və s.).

Çox vaxt istehlakçı hər birinin özünəməxsus mənası olan zəmanət müddəti, xidmət müddəti və saxlama müddəti kimi anlayışlarla qarşılaşmalı olur. Bir çox alıcı tez-tez çaşqın olur və bu kateqoriyalar arasındakı fərqi görmür və şərtlərin hər biri üçün ayrılan müddət tamamilə fərqli ola bilər.

Ömür boyu

Bu, məhsulun (və ya xidmətin) istifadəyə yararlı olması lazım olan müddətdir, əks halda məhsulun istehsalçısı qüsurları aradan qaldırmağa borcludur. “İstehlakçı hüquqlarının müdafiəsi haqqında” Qanun məhsul istehsalçısının hüquq və vəzifələrini aydın şəkildə tənzimləyir və alıcının belə bir vəziyyətdə qanuna müraciət etmək hüququ vardır.

Müəyyən uzunmüddətli istifadə məhsulları, xüsusən də qırıldığı zaman ciddi zədələyə bilən funksional hissələr və birləşmələr üçün xidmət müddəti mütləq müəyyən edilir. Bu, tez-tez istehlakçılar uzun müddət silinməli olan uzunmüddətli mallardan istifadə etdikdə baş verir. Məsələn, Rusiya aviaşirkətlərinin təyyarələri Avropada istismardan çıxarılan avadanlıqların auksionlarında alınmış və ya demək olar ki, yararsız vəziyyətə düşmüş əyləncə parklarını gəzmişlər. İstehsalçı aşağıdakı mal qrupları üçün xidmət müddəti təyin etməyə borcludur:

uşaqlar üçün mallar (uşaq arabaları, velosipedlər və s.),
istilik və isti su təchizatı, santexnika üçün avadanlıq və cihazlar,
ev əşyaları,
məişət malları, mədəni mallar,
idman malları, əyləncə gəmiləri və su gəmiləri,
üçün texniki vasitələr evdə qulluq heyvanlara və bitkilərə qulluq

Bununla belə, istehsalçıdan bütün dayanıqlı mallar üçün xidmət müddəti təyin etmək tələb olunmur, müəyyən bir xidmət müddəti tələb etməyən mallar kateqoriyası var. Bu halda, mal və ya xidmət istehsalçısı bu prosedurdan imtina edə və ya xidmət müddətini könüllü olaraq təyin edə bilər. Təcrübə göstərir ki, çox az istehsalçı məsuliyyəti öz üzərinə götürməyə və məhsullarının xidmət müddətini təyin etməkdən imtina etməyə hazırdır, çünki bu, böyük riskə səbəb olur. Məsələ burasındadır ki, “İstehlakçıların hüquqlarının müdafiəsi haqqında” qanuna əsasən, istismar müddəti olmayan məhsul xarab olarsa, istehsalçı on il müddətinə məsuliyyət daşıyır. Hər bir sahibkar bununla razılaşmayacaq, buna görə də demək olar ki, bütün davamlı malların xidmət müddəti var.

Xidmət müddəti alqı-satqı aktı tamamlandığı andan hesablanmağa başlayır. Satış məsləhətçisi məhsulun alıcısına istehsalçı tərəfindən müəyyən edilmiş xidmət müddəti barədə məlumat verməlidir. Satıcının məlumatsızlığı onun səriştəsizliyini göstərir, çünki bu cür məlumatların verilməsi onun vəzifələrinin bir hissəsidir. İstehsalçı başqa ölkədə olduqda və xidmət müddəti haqqında məlumat əldə etmək mümkün olmadıqda başqa bir məsələdir. Sonra mağaza daha böyük məsuliyyət götürməyə məcbur olur, çünki alıcı qüsurlar nəticəsində dəymiş ziyanı kompensasiya etmək hüququna malikdir. bu məhsuldan, və bu qanunun təsiri zamanla məhdudlaşmır. Sadə dillə desək, xidmət müddəti olmayan məhsulun qüsurları və ya istehsal qüsurları nəticəsində dəymiş ziyan bu zərərin baş vermə vaxtından asılı olmayaraq mağaza tərəfindən ödənilir.

Bu, mağazalar üçün son dərəcə sərfəli deyil, ona görə də istehsalçıları ərazi uzaqlığına görə xidmət müddəti haqqında məlumat verə bilməyən mallarla məşğul olmamağa çalışırlar. Baxmayaraq ki, bəzi satıcılar bu cür malların satışının xüsusiyyətləri barədə sadəcə məlumatlı olmayan alıcıların hüquqi məlumatsızlığına güvənirlər. 1097-ci maddənin 2-ci bəndi ilə tənzimlənir Mülki Məcəllə RF və “İstehlakçıların hüquqlarının müdafiəsi haqqında” Qanunun 14-cü maddəsinin 3-cü bəndi.

Ən yaxşı tarixdən əvvəl

Yararlılıq müddəti anlayışı əsasən qida məhsullarına aiddir. Bu, məhsulun istehlak xüsusiyyətlərini itirdiyi və istehlak və ya istifadə üçün yararsız hala düşdüyü vaxt intervalıdır. İstifadə müddəti malın alıcıya təhvil verildiyi andan başlayan uzunmüddətli mallardan fərqli olaraq, qida məhsullarıİstifadə müddəti məhsulun buraxıldığı andan başlayır. Beləliklə, saxlama müddəti malların satış faktından asılı deyil - satılmayan mallar silinir və silinir. Mağazada satılan istənilən ərzaq məhsulunun üzərində yararlılıq müddəti olmalıdır. Əgər belə bir məlumatı olmayan qida məhsulu ilə rastlaşsanız, aşkar pozuntularla istehsal edildiyi üçün onu almamalısınız. Axı, əgər məhsulun müddəti artıq başa çatmışdırsa, onun istifadəsi ciddi zəhərlənməyə və ya daha da pisləşə bilər.

İstifadə müddəti ötmüş məhsullar insan həyatı və sağlamlığı üçün ciddi təhlükə yaradır ki, bu da o deməkdir ki, hər bir istehlakçı alış zamanı məhsulun etiketini diqqətlə öyrənməlidir. Eyni şey digər məhsul kateqoriyalarına, məsələn, mallara aiddir məişət kimyası, dərmanlar və s. Qanuna görə, bu cür məhsullarda son istifadə tarixi haqqında məlumat olmalıdır, çünki onlar öz xüsusiyyətlərini itirməklə yanaşı, həm də insan həyatı üçün təhlükəlidir.

Bunlar aşağıdakı qida məhsulları qruplarıdır:

çörək sənayesi məhsulları,
şəkər və un qənnadı məmulatları,
bitki yağları və onların emalı məhsulları,
konserv və tərəvəz qurutma sənayesi məhsulları,
pivə və alkoqolsuz sənaye məhsulları,
çay və duz sənayesi məhsulları,
qida konsentratları,
ət və ət məhsulları,
süd və yağ-pendir sənayesi məhsulları,
uşaq qida məhsulları,
bioloji aktiv qida əlavələri,
Bundan əlavə, aşağıdakı qeyri-ərzaq məhsulları qruplarının son istifadə müddəti olmalıdır:
evdə xəstəliklərin qarşısının alınması və müalicəsi üçün məhsullar,
parfümeriya və kosmetika məhsulları,
məişət kimyası malları,
mədəniyyət malları, istirahət və əyləncə üçün mallar,
evdə balıq, quş və heyvan saxlamaq üçün məhsullar

Ərazidə qüvvədə olan qanunlara uyğun olaraq Rusiya Federasiyası, mağazaların saxlama müddəti ötmüş məhsulları satmaq hüququ yoxdur, amma praktikada belə hallara hər yerdə rast gəlmək olar. Alıcı məhsulun son istifadə tarixini yoxlamağı vərdiş halına gətirməlidir, xüsusən də vitrin qabının kənarında nümayiş etdirilirsə. Bir qayda olaraq, ən təzə məhsullar rəflərin uzaq küncündə yerləşdirilir, lakin müddəti bitmiş və ya bitmək üzrə olan məhsullar alıcının yaxınlığında yerləşdirilir. Ancaq bəzən hətta ayıq-sayıqlıq da sizi keyfiyyətsiz ərzaq məhsulları almaqdan xilas etmir, iş ondadır ki, böyük mağazalar tez-tez etiketlərlə aldadırlar və etiketlərdəki yararlılıq müddətini dəyişirlər. Alıcılar bu məsələdə heyrətamiz səhlənkarlıq nümayiş etdirirlər - mağazadan evə gəlib vaxtı keçmiş məhsulu tapdıqdan sonra çox az adam geri qayıdır və ədalət tələb etməyə başlayır. Amma alıcının nəinki vaxtı keçmiş məhsulu dəyişdirmək, həm də mənəvi ziyana görə kompensasiya almaq hüququ var.

Əlbəttə ki, satıcını da başa düşmək olar: səliqəli bir məbləğə başa gələn vaxtı keçmiş məhsullarla nə etmək lazımdır? Rusiya Federasiyasının "Yeyinti məhsullarının keyfiyyəti və təhlükəsizliyi haqqında" Qanunu satıcını saxlama müddəti başa çatmış məhsullardan dərhal xilas olmağa və əlbəttə ki, heç bir halda satmamağa məcbur edir. Vicdansız supermarketlər "problemi" başqa bir şəkildə - vaxtı keçmiş məhsulları emal etməklə həll edirlər. Çürük ət parçasından soyuq kəsmə və ya gulaş hazırlamaq çox asandır, sonra təzə kimi satıla bilər. Eyni supermarketin dumanxanasında çürüməyə başlayan balıqları asanlıqla siqaret çəkə bilərsiniz, sonra da dövriyyəyə buraxıla bilər. Ümumiyyətlə, hər hansı bir böyük mağazanın arsenalında çoxlu oxşar fəndlər var, lakin satıcının belə emal etmək hüququ yoxdur. Alıcı yalnız səlahiyyətlilərin köməyinə arxalana bilər dövlət nəzarəti və şikayətlər olduqda ticarət müəssisəsində yoxlama aparmalı olan nəzarət. Xidmətin nümayəndələri tərəfindən sanitar-epidemioloji və digər növ ekspertiza təşkil edilir, bu müayinə zamanı məhsulun istehlak xüsusiyyətlərinə uyğunluğu və ya uyğunsuzluğu aşkar edilir.

Zəmanət müddəti

Bu, alıcının satınalma prosesində aşkar edilməmiş məhsulda əhəmiyyətli qüsurları aşkar etmək və məhsulun istehsalçısına tələblər qoymaq imkanına malik olduğu müddətdir. Zəmanət müddəti haqqında məlumatı birbaşa satış aktına aid sənədlərdə görmək olar. Bu ya ayrıca zəmanət kartı, ya da müqavilədəki qeydlər ola bilər. Üstəlik, çox vaxt məhsulun texniki məlumat vərəqindəki zəmanət müddəti zəmanət kartındakı müddətdən fərqlənir ki, bu da zəmanət müddətini qısaltmaqla özünü lazımsız narahatlıqlardan xilas etmək istəyən mağazanın gizli saxtakarlığıdır. Bu hiylə yalnız məlumatsız alıcılarda işləyir, lakin hüquqi cəhətdən savadlı insanlar bilirlər ki, yeganə düzgün olan satıcıdan deyil, istehsalçıdan zəmanət müddətidir.

Zəmanət müddəti olduğu hallar var texniki sənədlər qeydiyyatdan keçməyib. İstehsalçı ilə əlaqə saxlayaraq öyrənə bilərsiniz, xoşbəxtlikdən, bu gün ünsiyyət qurmağın bir çox yolu var. Əgər zəmanət müddəti istehsalçı təmin etmir bu tip mallar, sonra adətən satıcı altı ay, daşınmaz əmlak obyektləri üçün isə iki il zəmanət müddəti təyin edir. Satıcı tərəfindən təyin edilmiş zəmanət müddətinin altı aydan az olduğu presedentlər var, lakin qanun bu vəziyyətdə istehlakçılara mərhəmətlidir. Əgər alıcı satılan malın artıq qüsurlu olduğunu sübut edə bilsə, altı ay ərzində o, dəymiş ziyanın ödənilməsinə ümid etmək hüququna malikdir. Eyni müddət (altı ay) zəmanət müddəti olmayan (nə istehsalçı, nə də satıcı tərəfindən təyin edilməmiş) mallar üçün müəyyən edilir.

Zəmanət müddəti alqı-satqı başa çatdığı andan hesablanmağa başlayır, məhsul montaj xəttindən çıxdıqda isə ümumiyyətlə deyil. Alıcıya verilməzdən əvvəl malda qüsurlar aşkar edildikdə, sonuncu pulsuz təmir və ya mal mübadiləsi. Əgər alıcı pulsuz təmiri seçibsə, o zaman bilməlidir ki, təmir üçün tələb olunan vaxt zəmanət müddətinə daxil deyil. Bundan əlavə: zəmanət alıcının xidmət mərkəzi ilə əlaqə saxladığı və iddia ərizəsi yazdığı andan etibarən "göstərmir". Alıcı malı dəyişdirməyə üstünlük verirsə, zəmanət yeni məhsul yenidən sayılır.

Alıcı bilməlidir ki, qüsurlu malları təmir üçün xidmət mərkəzinə və ya mağazaya daşıyarkən çatdırılma xərcləri satıcı və ya xidmət mərkəzi tərəfindən ödənilir. Ancaq bu, yalnız çəkisi beş kiloqramdan çox olan mallara aiddir. Lakin mağazanın və ya xidmət mərkəzinin nümayəndəliyi olmayan ərazilərdə nəqliyyat xərclərinin ödənilməsindən imtina qanunsuzdur, çünki satıcı malların çatdırılmasından sonra alıcıya xərcləri ödəməyə borcludur.

Pulsuz çatdırılma eyni zamanda alıcıya müəyyən müddət ərzində oxşar məhsul təqdim edildiyi təqdirdə də tətbiq edilir zəmanət təmiri alınmış məhsul. Alıcılar təmir müddətində malları pulsuz təqdim etmək hüququnu çox vaxt unudurlar və ya bilmirlər və hiyləgər satıcılar çox vaxt bundan istifadə edirlər. Təmir müddəti üçün malların təmin edilməsi tələbinizi yazılı bir bəyanatla dəstəkləsəniz, effekt sizi sadəcə təəccübləndirəcəkdir. Mağaza üç gün ərzində sizi mallarla təmin edəcək və təmir prosesini “tənzimləmək” üçün əlindən gələni edəcək. xidmət mərkəzi, çünki satıcı malı sizə ən qısa zamanda qaytarmaqda maraqlı olacaq. Lakin bu qayda aşağıdakı mal qruplarına şamil edilmir:

1. Əlillərin istifadəsi üçün nəzərdə tutulmuş mallar, gəzinti gəmiləri və su gəmiləri istisna olmaqla, avtomobillər, motosikletlər və digər növ motorlu nəqliyyat vasitələri, qoşqular və onlar üçün nömrələnmiş aqreqatlar
2. Mebel
3. Tualet əşyaları kimi istifadə olunan elektrik məişət cihazları və tibbi məqsədlər(elektrik təraş maşınları, elektrik saç qurutma maşınları, elektrik saç qıvrımları, tibbi elektrik reflektorları, elektrik qızdırıcıları, elektrik sarğıları, elektrik yorğanları, elektrik yorğanları)
4. Üçün istifadə olunan elektrik cihazları istilik müalicəsi məhsullar və yeməklərin hazırlanması (məişət mikrodalğalı sobalar, elektrik sobaları, tosterlər, elektrik qazanları, elektrik qazanları, elektrik qızdırıcıları və digər məhsullar)
5. Mülki silahlar, mülki və xidməti odlu silahların əsas hissələri.

Maddə 5.
İstehsalçının (icraçının, satıcının) məhsulun (işin) xidmət müddətinin, yararlılıq müddətinin, habelə məhsulun (işin) zəmanət müddətinin müəyyən edilməsi sahəsində hüquq və vəzifələri.

1. Uzunmüddətli istifadə üçün nəzərdə tutulmuş məhsul (iş) üçün istehsalçı (icraçı) xidmət müddətini - istehsalçının (icraçının) istehlakçıya məhsuldan istifadə etmək imkanı verməyi öhdəsinə götürdüyü müddət təyin etmək hüququna malikdir. (işləmək) təyinatı üzrə həyata keçirmək və onun təqsiri ilə yaranan əhəmiyyətli çatışmazlıqlara görə məsuliyyət daşıyır.