Rəsmi işgüzar nitqin stilistikası. Rəsmi işgüzar nitq tərzi: qısa təsvir

Hüquqi, inzibati və üçün xarakterikdir sosial fəaliyyətlər. Nitq mədəniyyəti kimi bir fenomen üçün rəsmi olaraq iş tərziçox vacibdir, çünki sənədləri tərtib etmək üçün istifadə olunur və iş sənədləri dövlət tapşırıqları, məhkəmə işləri və diplomatik əlaqə ilə bağlı. İzolyasiya, bir çox nitq növbələrinin sabitliyi, xüsusi lüğət və xüsusi sintaktik növbə ilə xarakterizə olunur. Rəsmi işgüzar üslubda yazılmış sənədlər yığcamdır və klişe və dil klişeləri ilə doludur. Bunlar beynəlxalq müqavilələr, dövlət fərman və aktları, hüquqi qanunlar və məhkəmə qərarları, müxtəlif nizamnamələr və rəsmi yazışmalar, habelə dəqiqliyi və dil standartı ilə fərqlənən digər işgüzar sənədlərdir.

Bu, xüsusi nitq mədəniyyətidir. Rəsmi iş tərzi, klişelər və dil klişeləri istisna olmaqla, bolluqda peşəkar terminologiya və arxaizmləri ehtiva edir. Bu üslubdan istifadə edərkən çoxmənalı sözlərdən ümumiyyətlə istifadə olunmur. Sənədlər sinonimlərdən də qaçır və əgər onlar işlədilirsə, onların üslubuna da ciddi riayət olunur və söz ehtiyatı, sanki, bir çərçivəyə bağlanır, ondan kənara çıxmaq qadağandır.

Amma rəsmi işgüzar üslubda bol-bol isimlərdən istifadə olunur, insanları fəaliyyətə görə adlandırır, vəzifələr həmişə kişi cinsində deyilir. Çox vaxt hissəcikli sözlər mənfi hissəciksiz işlədildikdə eyni sözlərin antonimi kimi istifadə olunmur. İşgüzar sənədlərdə populyar olanlar yerinə yetirilən və ya yerinə yetirilən hərəkətlərin təyin edilməsində həm mürəkkəb, həm də məsdərdir. Bu nitq üslubunda mürəkkəb sözlərə kifayət qədər böyük yer verilir.

Formal iş tərzi homojen üzvlərin tərəfdarıdır. Passiv konstruksiyalar da tez-tez istifadə olunur, yəni hərəkəti yerinə yetirən şəxs göstərilmədən şəxssiz cümlələr. İsimlərin genitiv halı sintaktik konstruksiyalar zəncirini təşkil edir, cümlələr çox vaxt çox yayılmışdır və bənd cümləsi ilə yüklənir.

Rəsmi iş üslubunun iki növü var: rəsmi sənədli film və gündəlik iş tərzi. Birinci qrup Konstitusiya kimi qanunvericilik aktlarının dilidir Rusiya Federasiyası və onun subyektləri, tərəflərin nizamnamə və proqramları, habelə beynəlxalq əhəmiyyətli diplomatik sənədlər, məsələn, kommünike, memorandum, konvensiya və s. İkinci qrupa rəsmi yazışmaların aparılması və şəxsi işgüzar sənədlərin tərtibi prosesində istifadə olunan dil daxildir. Bunlara müxtəlif arayışlar, işgüzar məktublar, etibarnamələr, elanlar, çıxarışlar, qəbzlər, avtobioqrafiyalar və s. Sadalanan sənədlərin necə standartlaşdırıldığı məlumdur ki, bu da onların tərtibini xeyli asanlaşdırır. Onların ehtiva etdiyi məlumatlar qısadır və minimal miqdarda istifadə olunur.

Məlumdur ki, ingilis dili beynəlxalq ünsiyyət vasitəsidir. Buna görə də formal iş tərzi ingiliscə iş sənədləri tərcümə edilərkən diplomatik alt üslubda istifadə olunur. Bu vəziyyətdə işgüzar nitq növləri istifadə sahəsi ilə müəyyən edilir. Ticarət müqavilələri və müqavilələri kommersiya yazışmaları üslubunda aparılır. Hüquq sahəsində məcəllələrin, hüquqi müddəaların, dövlət və parlament qərarlarının dilindən istifadə olunur. Ayrı-ayrılıqda hərbiləşdirilmiş işgüzar sənədlərin dili önə çıxır.

Beləliklə, ingilis dilinin rəsmi işgüzar üslubu müxtəlif müqavilələrin imzalanmasına gətirib çıxaran tərəflər tərəfindən məsələnin mahiyyətinin başa düşülməsinə nail olan alət rolunu oynamaq üçün nəzərdə tutulub.

Rus dili düşüncələrinizi beş fərqli şəkildə ifadə etməyə imkan verir, hər biri xüsusi bir şeydir və müəyyən bir fəaliyyət sahəsində istifadə olunur. İnzibati və ictimai sahədə - rəsmi işgüzar nitq üslubundan istifadə olunur; həm yazılı, həm də şifahi formada tətbiq edilir.

ilə təmasda

Xüsusiyyətlər

Bu üslub özünü büruzə verdi xüsusiyyətləri , mətnlərin morfologiyasında və sintaksisində aydın şəkildə görünür. Stilistik xüsusiyyətlər aşağıdakılardır:

Haqqında leksik xüsusiyyətləri, onda onlardan yalnız üçü var:

1. Müəyyən leksik ifadələr toplusu və rəsmi sözlərin istifadəsi: təyin etmək, icazə vermək, bildirmək, iddiaçı, qanun və s.
2. Quru söz ehtiyatı, sırf kargüzarlıq ifadələri ilə dolu: yer var və s.
3. Müəyyən ifadələrin istifadəsi: əsasında, nəzərə alaraq və s.

Əhəmiyyətli! Zəruri şəxsiyyətsizliyə baxmayaraq, bu mətnlər birinci şəxsin fel və əvəzliklərindən istifadə etməyə imkan verir.

Sintaktik konstruksiyalar- bunlar oxucuya təqdimatın növünü asanlıqla müəyyən etməyə imkan verən əlamətlərdir. Bu tip mətnlər bir sıra xarakterik sintaktik xüsusiyyətlərə malikdir:

1. Kiçik strukturların olması - sadə cümlələr, olmaması homojen üzvlər cümlələr və ya giriş sözləri.
2. Yüksək struktur standartlaşdırma - hər bir sənəd növü öz struktur xüsusiyyətlərinə malikdir. Beləliklə, bütün bəyanatlar vərəqin yuxarı hissəsində möhürlə başlayır və bütün protokollar sənədin sonunda imzalarla xarakterizə olunur.

Fikirlərin bu təqdimat forması olduqca fəal şəkildə istifadə olunur müxtəlif sahələr həyati fəaliyyət. Təşkilatlarla hər hansı əlaqə olduğundan hamı bundan istifadə edə bilməlidir iş dilində baş verir.

İstifadəsi

Tətbiq sahəsi son dərəcə dar və eyni zamanda olduqca genişdir. Bu xarakterli mətn nümunələrinə tez-tez rast gəlinir dövlət təşkilatlarında və bölünür:

1. Qanunvericilik səviyyəsi - qanunvericilik sənədləri, rəsmi sənədlər, nizamnamələr, qaydalar.
2. Gündəlik iş səviyyəsi - rəsmi yazışmalar, şəxsi ofis işləri.

Hər iki növ müxtəlif sahələrdə istifadə olunur:

• hüquqşünaslıq;
• iqtisadiyyat;
• siyasət;
• Biznes;
• Beynəlxalq əlaqələr;
• marketinq.

Rəsmi işgüzar üslub sənədlərinə misaldır ofis və rəsmi sənədlər, izahatdan başlayıb Konstitusiyaya qədər.

Klişe

Hər hansı digər kimi, rəsmi iş mətnində bəzi klişelər var. Adətən belə markaların istifadəsi yolverilməz və mənfi hesab olunur.

Markalar həddən artıq işlənmiş və qeyri-müəyyən məna daşıyan (müəyyənləşdirilmiş, buna görə də bəziləri), mənasını deformasiya edən və ya çoxlu lazımsız ifadələrin bolluğunda onu tamamilə itirən sözlərdir.

Markaların mənfi mənasına baxmayaraq, onlar işgüzar söhbətlərdə və sənədlərdə istifadə edilə bilər və istifadə edilməlidir. Yuxarıda qeyd olundu ki, işgüzar nitq standartları əsas dil vasitəsi kimi istifadə edir. Bəzən müəyyən bir standartın və ya möhürün olması yaradılmasını və doldurulmasını asanlaşdırır bütün anketlər, formalar və digər sənədlər.

Əhəmiyyətli! Bu cür formalarda fikirlərini sərbəst ifadə etmək yolverilməzdir: katibə işgüzar yazışmalarda “Yayın bülbülü kimi cavab gözləyirik” cavabını vermək olmaz - bu qəbuledilməzdir.

Rəsmi nitq, standart vəziyyətlər - bütün bunlar müəyyən edir belə sənədlərin mahiyyəti və məqsədi, eləcə də onların aydın strukturu və təklifin bütün elementlərinin düzülüşü. Bu icazə vermir:

• danışıq elementləri;
• poetikalar;
• arxaizmlər;
• emosional sözlər və rənglər;
• bədii elementlər: hiperbolalar, metaforalar və s.;

Qrammatika və lüğət baxımından düzgün qurulmuş bu kateqoriyadan olan istənilən mətn düzgündür və rəsmi işgüzar nitq üslubunun tələblərinə tam uyğundur. Və yuxarıda göstərilən elementləri ehtiva edirsə, hətta düzgün quruluşla belə, səhv olaraq qəbul edilir. Bu cür nitqdə standartlıq leksik xüsusiyyətdir və öz markerlərinə malikdir, məsələn:

• cərimələmək;
• minnətdarlıq göstərmək;
• hesaba çağırmaq;
• arqument irəli sürmək;
• məsuliyyətli olmaq;
• çatdırılma bildirişi.

Beləliklə, klişelər ümumiyyətlə mənfi bir fenomendir, lakin bu kateqoriyada istifadə olunur məqbul və hətta xoş qarşılanır.

Bununla belə, klerikalizmdən hədsiz istifadənin başqa tərəfi də var - çoxlu klişelərdən istifadə olunsa da, mətnlər informasiya daşımalıdır.

Buna görə də, alıcının və oxucunun onlardan lazımi məlumat yükünü almasına əmin olmaq üçün bütün sənədləri diqqətlə oxumalısınız.

Stil mətninin təhlili

İstənilən mətn onun hansı üsluba aid olduğunu və digər xüsusiyyətlərini müəyyən etmək üçün təhlilə məruz qalır. Mətn nümunələrinə qanunvericilik sənədlərində, rəsmi bildirişlərdə və digər rəsmi sənədlərdə rast gəlmək olar. Stil müəyyən etmək üçün, mətni təhlil edin:

Stil xüsusiyyətlərini üzə çıxarın:

• məlumatın dəqiq və ətraflı təqdim edilməsi;
• kompozisiyanın şiddəti;
• ifadə və duyğuların olmaması.

Leksik xüsusiyyətlər:

• xüsusi terminologiyadan istifadə;
• bürokratiyanın bolluğu (hüququnu nəzərə alaraq);
• zərurət və vəzifə sözləri.

Morfoloji xüsusiyyətləri:

• indiki zamanda istifadə və fellər;
• şifahi isimlərin tez-tez istifadəsi;
• insanların hərəkətlərinə görə adların verilməsi.

Sintaktik:

• homojen üzvlərin yüksək xüsusiyyətləri;
• mürəkkəb cümlələrin olması;
• cinsiyyət orqanının tez-tez istifadəsi;
• passiv və şəxsi olmayan konstruksiyalardan istifadə;
• sadə emosional olmayan cümlələrin olması;
• birbaşa söz sırası.

Bütün bu xüsusiyyətlər mətndə tapılsa, deməli rəsmi iş üslubuna aiddir. Bənzər bir planın mətnlərinə nümunələr tədris ədəbiyyatında, dəftərxana ləvazimatı və şəxsi sənədlərdə var. Məsələn, avtobioqrafiya tez-tez oxşar dildə yazılır və onu yazarkən müəyyən qaydalara əməl edilməlidir:

1. Strukturlaşdırılmış mətn: hər mühüm tarix bir paraqrafla başlayır və ondan sonra yeni paraqraf gəlir, tarix həmişə sənədin sonunda göstərilir.
2. Doğuşdan başlayaraq xronoloji ardıcıllığa ciddi riayət etmək keçən il sənədi yazmazdan əvvəl məntiqsiz keçidlərə icazə verilmir.
3. Qısalıq: tərcümeyi-hal 2-3 səhifədən çox yazılmır.
4. Həmişə sübut sənədləri ilə təsdiqlənə bilən dəqiq, etibarlı faktların ifadəsi.

Bioqrafiya yazarkən başqa üslublardan olan sözlərin istifadəsinə icazə verilir, lakin klişelərin olması xoşdur. Çox vaxt avtobioqrafiyaları tamamilə bədii üslubda tapa bilərsiniz, lakin belə bir sənəd quru faktların ifadəsindən daha çox avtobioqrafik hekayəyə bənzəyir.

Dialoq

Şifahi nitq biznes üslubunda da çatdırıla bilər. Klişe uyğunluğu rəsmi üslub kağızlarda məlumatların adi düzülüşü şifahi nitqdən fərqli olmasına baxmayaraq, dialoqlarda da müsbət qarşılanır.

O, adətən emosiya ilə doludur və olduqca asimmetrikdir. Əgər şifahi nitq qəti şəkildə məntiqlidir, ünsiyyət mühiti açıq şəkildə rəsmidir.

Əsas xüsusiyyətşifahi işgüzar ünsiyyət- bu, rəğbət, hörmət və ya xoş niyyət açarında müsbət mənada bir söhbət axınıdır. Şifahi nitq üslub növlərindən asılı olaraq fərqlənir:

• kargüzarlıq və işgüzar - şifahi nitq kargüzarlıq və klişelərlə doludur, həm də adi, işgüzar olmayan sözlərdən istifadə etməyə imkan verir;
• dövlət idarəçiliyi - işgüzar üsluba aid olmayan frazeoloji vahidlərin, anarxizmlərin, jarqon ifadələrin və digər sözlərin istifadəsi yolverilməzdir.

TO Əsas xüsusiyyətlərişifahi rəsmi nitq daxildir:

• qısalıq;
• dəqiqlik;
• təsir;
• uyğun sözlər;
• yaxşı dizayn edilmiş strukturlar;
• düzgün sintaksis;
• zehni olaraq hazırlanmış nitqin standartlaşdırılması.

Şifahi işgüzar nitq emosional ola bilməz. yaxşı nümunə aşağıdakı işgüzar dialoq xidmət edə bilər:

- Salam!

- Salam. Sizə necə kömək edə bilərəm?

— CV-mi şirkətinizə təqdim etmək istərdim.

- Sizdə var Ali təhsil?

— Bəli, universiteti menecment ixtisası üzrə bitirmişəm.

Qaydalarımız və şərtlərimizlə tanışsınızmı?

- Bəli, tam şəkildə.

- Yaxşı. Sonra CV-nizi və digər sənədlərinizi götürün və müsahibə üçün sabah saat 9:00-da baş ofisə gəlin. Hər vaxtınız xeyir!

- Çox sağ ol. sağol.

Rus dilində rəsmi iş üslubu, tətbiq olunduğu nümunələr

Rus dilində nitq üslublarını öyrənirik - rəsmi iş üslubu

Nəticə

İşgüzar nitq ilk baxışda darıxdırıcı və quru görünə bilər, lakin onu mənimsədikdə məlum olur ki, o, bədii nitq qədər zəngindir, sadəcə onun tətbiq dairəsi müəyyən şərtlər və qaydalar tələb edir, ona uyğun gəlir. Formal iş tərzidir dövlət və biznes sferasının xüsusiyyəti, və gec-tez cəmiyyətin tam hüquqlu üzvü olmaq üçün ona sahib olmağı öyrənməli olacaqsınız.

Rəsmi sənədlərdə istifadə olunan dil alətləri dəsti əvvəlcədən müəyyən edilir.

Buna görə də, rəsmi iş üslubunun daha bir, lakin ən diqqət çəkən xüsusiyyəti dil klişeləri və ya sözdə klişelərdir. Sənədin müəllifinin fərdiliyini göstərməsi gözlənilmir, əksinə, sənəd nə qədər klişedirsə, ondan istifadə etmək bir o qədər rahatdır.

Rəsmi iş tərzi stilistik sistemin təcrid istəyi kimi bir xüsusiyyətini həyata keçirir. Digər üslub elementləri praktiki olaraq sənədlərə nüfuz etmir. Bu, lüğətin yoxsulluğuna və sintaktik konstruksiyaların azlığına təsir edir.

Biologiya kafedrasının müdiri
prof. S.A. Smirnov
müəllim O.N.Mixaylovdan
BƏYANAT
Məni Biologiya kafedrasının dosenti vəzifəsindən azad etməyinizi xahiş edirəm öz iradəsi(Rusiya Federasiyasının Əmək Məcəlləsinin 80-ci maddəsi) 1 iyul 2009-cu ildən

27.06.2009 Mixaylov

Rəsmi iş üslubunun başqa bir xüsusiyyəti qeyri-müəyyənliyə yol verməyən dəqiqlikdir. Sənəd yalnız birmənalı şəkildə təfsir edilməlidir, buna görə də xüsusi terminologiyadan istifadə olunur, leksik təkrarlardan istifadə olunur, söz oyunları və s.
Məzmunu diqqətlə düşünülmüş və dil tərtibatı qüsursuz olsa, rəsmi sənəd öz məqsədinə xidmət edəcəkdir. Məhz bu məqsəd rəsmi işgüzar nitqin həm faktiki linqvistik xüsusiyyətlərini, həm də onun tərkibini (kateqoriyalara ayırma, paraqraf və paraqrafların seçilməsi və s.) müəyyən edir, məsələn, onların necə göründüyünü və quruluşunu xatırlayın. pasport almaq üçün ərizə forması, kadr uçotu vərəqi, mənzil-kommunal xidmətlərin ödənilməsi üçün qəbz və s.
Təqdimatın dəqiqliyi tələbi bizi eyni sözü təkrarlamaq lehinə sinonimlərdən imtina etməyə məcbur edir. Bundan əlavə, iş üslubu tam adların və onların "əvəzedicilərinin" - bir tərəfdən dəqiqliyi qoruyub saxlamağa, digər tərəfdən isə mətni həddən artıq ağırlıqdan xilas etməyə imkan verən mürəkkəb sözlər və abbreviaturaların istifadəsi ilə xarakterizə olunur. Çərşənbə axşamı: Rusiya Federasiyasının Daxili İşlər Nazirliyi və Rusiya Federasiyasının Daxili İşlər Nazirliyi; Rusiya Patent və Əmtəə Nişanları Agentliyi və Rospatent; məhdud məsuliyyətli cəmiyyət və MMC.
Bu üslubda olan işlərdə eyni söz (əsasən isim) bir neçə dəfə, hətta bitişik cümlələrdə də təkrarlana bilər və əvəzlik əvəzliyi ilə əvəz edilə bilməz.
Dəqiqliyə ilk növbədə dəftərxana ləvazimatlarının dili üçün xarakterik olan konkret sabit ifadələr də xidmət edir, məsələn: ali təhsil müəssisəsi, vergi bəyannaməsi, qapalı səhmdar cəmiyyəti, ev sahibləri birliyi və s. rəsmi işin mətnləri. üslub standart xarakterə malikdir (bu barədə əvvəllər yazmışdım).
Bu üslub formallıq kimi bir xüsusiyyət ilə xarakterizə olunur. Sənədlər hüquqi norma ilə əlaqəli olduğundan, təqdimat üslubunda obyektivlik sənədin təsdiqedici və göstəriş xarakteri ilə vurğulanır. Bir qayda olaraq, rəsmi mətnlər - işgüzar üslub iki məqsədlə yaradılır: 1) onlarda olan məlumatlar haqqında məlumat vermək; 2) müvafiq qərarın icrası haqqında sərəncam. Hərəkətdən yayınmağın yolverilməzliyini göstərən təqdimatın imperativ (tövsiyə xarakterli olmalıdır) xarakteri xüsusilə qanunvericilik sənədlərində, habelə kargüzarlıq alt üslubunun bəzi janrlarında, məsələn, sərəncamda istifadə olunur. Məhz buna görə də bir çox fellərdə göstəriş və ya öhdəlik mənası var: qadağan etmək, icazə vermək, qərar vermək, məcbur etmək, təyin etmək və s. Çəmənliklərdə gəzməyin! Toxunmayın!).
Rəsmi işgüzar nitq fərdi deyil, əks etdirir sosial təcrübə, ona görə də orada işlənən lüğət məna baxımından son dərəcə ümumiləşmişdir. Bir sənəd üçün məsələnin hüquqi tərəfi xüsusi bir fakt deyil, böyük əhəmiyyət kəsb edir, buna görə də ümumi anlayışlara üstünlük verilir, məsələn : nəqliyyat vasitəsi (təyyarə, avtobus və s.), yaşayış məntəqəsi (kənd, kənd, şəhər və s.), su hövzəsi (göl, gölməçə, su anbarı və s.) və s.
~Janrlar~
Bu üslubun mətnləri çox müxtəlif janrları təmsil edir:
Nizamnamə - hər hansı müəyyən münasibətlər sahəsində və ya hər hansı dövlət orqanı, müəssisə, qurumunda fəaliyyətin təşkili və qaydasını tənzimləyən qaydalar məcmusudur.
Hüquq müəyyən şəraitdə insanın davranışını təyin edən qaydalar toplusudur.(Bu, həm də əmr, sərəncam, müqavilə, göstəriş, şikayət, resept, müxtəlif növ bəyanatlar, eləcə də bir çox işgüzar janrlar ola bilər (məsələn; izahat məktubu:

"İşarə"nin direktoru
P.G. Vana

İzahedici məktub
işə gecikmək haqqında

10.07.2011-ci il tarixdə yol qəzası nəticəsində işə 2 saat gecikdim. Nəqliyyat şirkəti tərəfindən verilmiş sertifikatı əlavə edirəm.

Menecer K.Yu. İvanets

Avtobioqrafiya, anket, statistik hesabat və s.). İşgüzar sənədlərdə hüquqi iradənin ifadəsi işgüzar nitqin xüsusiyyətlərini, əsas xüsusiyyətlərini və dilin ictimai təşkilati istifadəsini müəyyən edir. Rəsmi işgüzar üslubun janrları müxtəlif fəaliyyət sahələrində məlumat, göstəriş, müəyyənedici funksiyaları yerinə yetirir.

Uşağınızın oğurluq etdiyi və cinayət məsuliyyəti yaşına çatmadığı halda polisin hərəkətlərindən şikayət nümunəsi.

Krasnoarmeyski
rayonlararası prokuror
hüquq məsləhətçisi
Livoçka P.V.

Pimpochki Claudia Stepanovna
yaşayış yeri: 49494, Krasnoarmeysk,
st. Krasnoarmeyskaya 7/7.

Şikayət
\ Sənətin qaydasında. 287-288 Ukrayna İnzibati Məcəlləsi \

Nəzərinizə çatdırıram ki, 2009-cu il fevralın 4-də polis əməkdaşı Art. leytenant Prygunets I.I., Sənətin 3-cü hissəsinə əsasən mənə qarşı inzibati protokol tərtib edildi. 184 Ukrayna İnzibati Məcəlləsi.
Sənətə görə. Ukrayna İnzibati Xətalar Məcəlləsinin 9-u, inzibati xəta ictimai asayişin, əmlakın və vətəndaşların hüquq və azadlıqlarının pozulması kimi tanınır ..., qanunla inzibati məsuliyyət nəzərdə tutan təqsirli hərəkət və ya hərəkətsizlik.
Bu faktlar onu göstərir ki, oğlumun əməllərində cinayətin obyektiv tərəfi yoxdur? təmin h 1 Maddə. Ukrayna İnzibati Xətalar Məcəlləsinin 51-i başqasının əmlakını oğurlamaq niyyəti ilə xarakterizə olunur. Nəticə etibarilə, mənim hərəkətlərimdə Sənətin 3-cü hissəsində nəzərdə tutulmuş inzibati xəta tərkibi yoxdur. 184 Ukrayna İnzibati Məcəlləsi.
Sənəti pozmaqla. Ukrayna İnzibati Xətalar Məcəlləsinin 285-ci maddəsinə uyğun olaraq, mənə inzibati tənbeh verilməsi barədə qərarın surətini vermədilər və qərarla razılaşmamağım nəzərə alınmadı. Bundan əlavə, Art. Leytenant Prigunets I.I. mənim və oğlumun bu faktla bağlı izahatını qəbul etməkdən imtina etdi. İşdə olan maddi sübut \ saat və mobil telefon \ zərərçəkmişə qaytarılmayıb.
4 fevral 2009-cu ildə Sənətin 3-cü hissəsinə əsasən inzibati protokol tərtib edilməsinə də diqqət yetirilməlidir. Mənə münasibətdə Ukrayna İnzibati Xətalar Məcəlləsinin 184-cü maddəsi, zərərçəkmişin ərizəsi üzrə çıxarılan qərarla hələ tanış olmasam da və bildiyimə görə, protokol yalnız qərar qəbul edildikdən sonra tərtib edilir. polis orqanının rəisi tərəfindən təsdiq edilmiş cinayət işinin başlanmasından imtina etmək.
Hesab edirəm ki, mənim barəmdə əsassız olaraq protokol tərtib edilib və ləğv edilməlidir.
Yuxarıda göstərilənlərə əsaslanaraq və Sənət tərəfindən rəhbər tutulur. 291, 295 Ukrayna İnzibati Məcəlləsi,
SORUŞ:
1. Haqqımda inzibati tənbeh tətbiq etmə haqqında qərarın icrası dayandırılsın.
2. İnzibati tənbeh tətbiq etmə haqqında qərardan şikayət üzrə qərarın surətini mənə göndərin.
3. Art ilə bağlı daxili audit aparmağa borcludur. Leytenant Jumper I.I. Sənətin 3-cü hissəsi ilə mənə qarşı əsassız olaraq inzibati protokol tərtib edilməsi faktı üzrə. 184 Ukrayna İnzibati Məcəlləsi.
4. Qəbul edilmiş qərar barədə mənə yazılı məlumat verin.

Tarix /imza/ Pimpochka K.S.

Bəyanat janrı formadan istifadə edir xahiş edirəm mənə icazə verin imperativ forma əvəzinə mənə məzuniyyət ver. IN iş məktubları sözlərdən istifadə edir tövsiyə etmək, tövsiyyə etmək, məsləhət vermək, dəvət etmək və s.

~Formal iş üslubunun alt üslubları~
İşgüzar nitqin əhatə dairəsindən və müvafiq mətnlərin stilistik orijinallığından asılı olaraq, adətən üç alt üslub fərqlənir:

qanunvericilik (sənədlərin növləri, məsələn, qanunlar, fərmanlar, mülki, cinayət və dövlət əhəmiyyətli digər aktlar; əsas şifahi forma məhkəmə nitqidir);

Diplomatik (sənəd növləri: beynəlxalq müqavilələr, sazişlər, konvensiyalar, memorandumlar, notalar, kommünikelər və s.; şifahi formalar praktiki olaraq istifadə edilmir);

Kargüzarlıq (inzibati - kargüzarlıq və ya idarəçilik) (sənədlərin növləri: nizamnamələr, müqavilələr, sərəncamlar, sərəncamlar, bəyanatlar, xarakteristikalar, etibarnamələr, qəbzlər və s.; şifahi formalar - hesabat, çıxış, ofis telefon danışığı, şifahi əmr).

~Dil Xüsusiyyətləri~
Lüğət və frazeologiya.
Rəsmi olaraq - işgüzar nitq semantik mənada son dərəcə ümumiləşdirilmiş, kəskin özünəməxsus, spesifik, bənzərsiz hər şeyin aradan qaldırıldığı leksikona cazibəni ortaya qoyur. ön planda tipik irəli sürür. Rəsmi sənəd üçün bu fenomenin canlı əti deyil, onun “hüquqi” mahiyyəti önəmlidir.
nitq məhdud sayda semantik xüsusiyyətlərə malik geniş və zəif semantikaya malik ümumi təyinatlara üstünlük verir:
binalar (müq.: mənzil, atelye, anqar, foye, sığınacaq, monastır, mənzillər), şəxs (bax.: fərdi, şəxs, kişi, qız, oğlan, kiçik, sahib, kirayəçi, yoldan keçən), valideyn (bax.: ana , ata, ata, ana, əcdad), əsgər (müq.: əsgər, general-leytenant, artilleriyaçı, yeniyetmə, döyüşçü, hərbçi, dənizçi), cəza (müq.: töhmət, cərimə, həbs, danlamaq, danlamaq), gəlmək ( bax. .: gəlmək, gəlmək, üzmək, tullanmaq, içəri girmək, içəri girmək, xoş gəlmisiniz) və s.
Söz yaradıcılığı və morfoloji xüsusiyyətləri.
Rəsmi Biznes (OD) üslubunun söz quruculuğu və morfoloji xüsusiyyətləri onun ümumi xüsusiyyətləri ilə ayrılmaz şəkildə bağlıdır: dəqiqlik istəyi, standartlaşdırma, təqdimatın qeyri-şəxsi və məcburi göstəriş xarakteri.
OD nitqində bütün funksional üslublar arasında digər şifahi formalardan məsdərin ən yüksək faizi var, yəni 5:1 (elmi nitqdə bu nisbət 1:5-dir). Məsdərin payının belə kəmiyyət artımı əksər OA sənədlərinin hədəf təyini ilə bağlıdır - qanunvericinin iradəsini ifadə etmək. “Uşaq Hüquqları Konvensiyasından” bir nümunə:
“Uşaq öz fikrini sərbəst ifadə etmək hüququna malikdir; bu hüquqa şifahi, yazılı və ya verilməsindən asılı olmayaraq istənilən növ məlumat və ideyaları axtarmaq, almaq və yaymaq azadlığı daxildir. çap forması, sənət əsərləri şəklində və ya uşağın seçdiyi digər vasitələrlə”(hissə /, səh. 13).

Birləşən formalardan indiki zamanın formaları burada daha çox işlənir, lakin elmi üslubla müqayisədə fərqli məna daşıyır. Bu dəyər adətən hazırkı resept kimi müəyyən edilir. Feil forması daimi və ya adi bir hərəkəti deyil, qanunla müəyyən şərtlər altında yerinə yetirilməli olan hərəkəti bildirir:
“Təqsirləndirilən şəxsin müdafiə hüququ təmin edilir”.
Bir şəxsə OD üslubunda ad verilərkən, situasiya iştirakçılarının "rollarını" dəqiq göstərmək üçün nəzərdə tutulmuş bəzi hərəkət və ya münasibət əsasında bir insanı ifadə edən isimlər istifadə olunur: cavabdeh, kirayəçi, kirayəçi, oxucu, qəyyum, övladlığa götürən, iddiaçı, şahid və s.
və s..............................

Rəsmi işgüzar üslub insanlar və qurumlar arasında işgüzar və rəsmi münasibətlər sahəsində, hüquq və qanunvericilik sahəsində istifadə olunur. Rəsmi işgüzar nitq ifadənin dəqiqliyi (anlaşılmazlığı aradan qaldıracaq), təqdimatın bir qədər şəxsiyyətsizliyi və quruluğu (müzakirə üçün təqdim olunur, biz müzakirəyə təqdim etmirik; müqavilənin yerinə yetirilməməsi halları var və s.) ilə xarakterizə olunur. işgüzar münasibətlərin müəyyən qaydasını və tənzimlənməsini əks etdirən yüksək standartlaşdırma dərəcəsi.

Rəsmi işgüzar üslubun bu xassələri ilə əlaqədar olaraq, sabit, klişe növbələr burada mühüm rol oynayır: onu vəzifəyə çevirmək, olmadığına görə, tədbir görmək, olmadıqda, müddət bitdikdən sonra və s. Şifahi isimlərlə birləşmələr iş tərzinin parlaq əlamətidir: nəzarətin qurulması, çatışmazlıqların aradan qaldırılması, proqramın həyata keçirilməsi, performansın yoxlanılması və s.

Burada xeyli sayda nitq janrları fərqlənir: qanun, qətnamə, kommünike, diplomatik nota, müqavilə, göstəriş, elan, hesabat, izahat yazısı, şikayət, bəyanat, müxtəlif növlər məhkəmə və istintaq sənədləri, ittiham aktı, ekspertiza rəyi, hökm və s.

Biznes sferasında standartlaşdırma (şablon, forma) kimi rəsmi iş üslubuna xas olan xüsusiyyətin görünüşünü müəyyən edən ünsiyyət şərtlərini də nəzərə almaq lazımdır. Hüquq münasibətlərində hər şey tənzimləndiyindən və ünsiyyət bu ünsiyyəti asanlaşdıran müəyyən standartlara uyğun həyata keçirildiyindən, nitq standartına qədər şablon burada qaçılmaz, zəruri və hətta məqsədəuyğun və əsaslandırılmış olur.

Məcburi göstəriş xarakteri və işgüzar nitqin hüquqi normalarının formalaşdırılması zərurəti ilə əlaqədar olaraq, xüsusi təqdimat üsulu da xarakterikdir. Hekayə, əsaslandırma və təsvir burada öz “saf” formasında təqdim edilmir.

Dövlət aktlarının mətnlərində adətən nəyisə sübut etməli (təhlil və arqumentasiya bu mətnlərin tərtibindən əvvəl gedir) deyil, müəyyən etmək, tənzimləmək lazım olduğundan, bu mətnlər, ümumiyyətlə, əsaslandırma ilə xarakterizə olunmur. Bu metodun olmaması rəsmi-işgüzar üslubu bir sıra digər xüsusiyyətlərdə birləşən elmi üslubdan kəskin şəkildə fərqləndirir. Bu təqdimat tərzi, rəvayət kimi, işgüzar ünsiyyət sferası üçün də xarakterik deyil, çünki burada hər hansı bir hadisə haqqında danışmağa ehtiyac yoxdur. Yalnız protokol, məruzə, qismən razılaşma, qərarın (bəyanatın) bəzi hissələri kimi janrlarda nağıl təqdimat tərzinə müraciət var.

İşgüzar nitqdə "təmiz" təsvirlər demək olar ki, yoxdur. Zahirən təsvirə bənzəyən şey, əslində, məsələn, felin indiki zaman formalarının arxasında öhdəliyin alt mətninin qəbul olunduğu xüsusi göstərişli təqdimat üsuluna çevrilir.

Rəsmi iş üslubu iki növə, iki alt üsluba bölünür - rəsmi sənədli film və gündəlik iş.

Rəsmi iş üslubunun alt növlərinin hər biri unikaldır. Beləliklə, məsələn, diplomatiya dilinin özünəməxsus leksik sistemi var, doymuşdur beynəlxalq terminlər(kommünike, attaşe, duayen); etiket sözlərindən istifadə edir (padşah, kraliça, şahzadə, şahinşah, əlahəzrət, zati-aliləri və s.); diplomatiya dilinin sintaksisi uzun cümlələr, budaqlanmış müttəfiq əlaqələrlə uzadılmış dövrlər, iştirakçı və iştirakçı ifadələr, məsdər konstruksiyaları, giriş və təcrid olunmuş ifadələrlə xarakterizə olunur.

Qanunların dili rəsmi dildir, dövlət hakimiyyətinin dilidir, onun əhali ilə danışdığı dildir. Bu, fikrin ifadəsinin düzgünlüyünü, ümumiləşdirməni, nitqin fərdiləşdirilməsinin tam olmamasını, standart təqdimatı tələb edir.

Rəsmi yazışmalar, ilk növbədə, yüksək standartlaşdırma ilə xarakterizə olunur. Modellərin mövcudluğu və onların nitq variantları, yəni. standartlar, iş məktublarının hazırlanmasını xeyli asanlaşdırır. İş məktubları yazılır, yazılmır. Qısalıq və dəqiqlik də işgüzar məktubların zəruri atributlarıdır.

İşgüzar sənədlər də (açıqlama, avtobioqrafiya, qəbz və s.) qısa və aydın şəkildə yazılmalıdır. Onlar müəyyən bir formada tərtib edilir.

Rəsmi işgüzar üslubun dil xüsusiyyətləri

Lüğət. 1. Rəsmi işgüzar üslubun leksik sisteminə ümumi və neytral sözlərlə yanaşı, rəsmi işgüzar üslub rənginə malik olan sözlər və toplu ifadələr də daxildir. Məsələn: uyğun, yuxarıda, yönləndirilmiş, alıcı, indiki (“bu” deməkdir).

• 2. Rəsmi işgüzar üslubun leksik sisteminin ikinci xüsusiyyəti onda peşəkar (hüquqi və diplomatik) terminologiyaya aid olan çoxlu sayda sözlərin olmasıdır. Məsələn: qanunvericilik, davranış, akt, səlahiyyətlər, toplama, qurum, xatırlamaq, nəzərdən keçirmək.
• 3. Rəsmi işgüzar üslubun lüğəti jarqon, danışıq sözləri, dialektizmlər və emosional ekspressiv rəngə malik sözlərin tam olmaması ilə xarakterizə olunur.
• 4. Bu üslubun bir xüsusiyyəti həm də rəsmi işgüzar xarakterli rəngləmə ilə atributiv-nominal tipli sabit ifadələrin olmasıdır: kassasiya şikayəti, birdəfəlik müavinət, müəyyən edilmiş prosedur (adətən ön sözdə: “ müəyyən edilmiş qaydada”) ilkin baxış, təqsirli hökm, bəraət hökmü.
• 5. Rəsmi işgüzar üslubun leksik sisteminin özünəməxsusluğu onda arxaizmlərlə yanaşı, tarixçiliyin də olmasıdır. Arxaizmlər: bu, bu, belə, ehtiramın təminatı. Tarixçilik: Zati-aliləri, Əlahəzrət. Adları çəkilən leksik vahidlərə rəsmin müəyyən janrlarında rast gəlinir iş sənədləri məsələn, tarixçiliklər - hökumət qeydlərində.
• 6. Rəsmi işgüzar üslubda olan bir sıra sinonimlərdən həmişə qanunvericinin iradəsini ifadə edən sözlər seçilir, məsələn, qərar vermək, məcbur etmək, qadağan etmək, icazə vermək və s., lakin demə, məsləhət vermə.
• 7. Rəsmi işgüzar üslub sözlərinin bir çoxu antonimik qoşalıqda gəlir: hüquqlar - vəzifə, iddiaçı - cavabdeh, demokratiya - diktatura, prokuror - vəkil, ittihamçı - bəraət. Qeyd edək ki, bunlar kontekstual deyil, linqvistik antonimlərdir.

Morfologiya. 1. İsimlər arasında rəsmi işgüzar üslubda adətən hansısa hərəkət və ya münasibət əsasında adam adları işlənir; məsələn: kirayəçi, kirayəçi, övladlığa götürən, iddiaçı, cavabdeh.

• 2. Vəzifə və titul bildirən isimlər burada yalnız kişi formasında işlənir: şahid İvanova, polis əməkdaşı Sidorov.
• 3. Şifalı isimlər geniş şəkildə təmsil olunur: sürgün, məhrumiyyət, yerinə yetirmə, tapma, azad olma, onların arasında qeyri-: yerinə yetirməmək, uyğun gəlməmək, tanınmamaq prefiksli şifahi isimlər xüsusi yer tutur.
• 4. İsim qeyri-dəqiqliklərə yol verməmək üçün əvəzlik ilə əvəzlənmir və hətta yaxın cümlədə də təkrarlanır.
• 5. Rəsmi işgüzar üslubun “morfoloji əlaməti” mürəkkəb məxrəcli ön sözlərin işlədilməsidir: sıra ilə, münasibətdə, mövzuda, qüvvədə, qismən və s. Onların üslubi koloriti sadə ön sözlərlə müqayisə edildikdə aşkarlanır və oxşar münasibətlərin tərtibində iştirak edən bağlayıcılar; müqayisə etmək: hazırlamaq üçün - hazırlamaq, hazırlamaq üçün; pozuntuya görə - pozulduğuna görə.
• 6. Rəsmi iş üslubunda ən yüksək olanı var funksional üslublar rus dilinin digər fel formaları ilə müqayisədə məsdərin faizi. Çox vaxt bu nisbət 5:1 nisbətinə çatır, elmi nitqdə isə 1:5.

Məsdərin payının belə kəmiyyət artımı əksər rəsmi işgüzar sənədlərin hədəf təyini ilə - iradə ifadə etmək, qanunvericinin yaradılması ilə bağlıdır.

7. Bağlanmış formalardan indiki zamanın formaları burada daha çox işlənir, lakin elmi üslubla müqayisədə fərqli məna daşıyır. Bu məna elmi üslub paylanmasına malik olan "əsl zamansız"dan fərqli olaraq "həqiqi göstəriş" kimi müəyyən edilir.

Sintaksis. 1. Rəsmi işgüzar üslubun rənglənməsinə malik olan sintaktik konstruksiyalardan mürəkkəb məxrəcli ön sözləri ehtiva edən ifadələri qeyd edirik: qismən, xətt boyunca, mövzuda, qarşısını almaq üçün, habelə ön sözlə birləşməni qeyd edirik. to və müvəqqəti məna ifadə edən ön şəkilçi hal: qayıtdıqda, çatdıqda.

• 2. Təqdimat və qeyd-şərtlərin təfərrüatlı olması zərurəti sadə cümlələrin çoxsaylı təcrid olunmuş növbələri, homojen üzvləri, çox vaxt uzun bir nöqtə zəncirində düzülməsi ilə mürəkkəbləşməsini izah edir. Bu, bir cümlənin ölçüsünün (sadə olanı da daxil olmaqla) bir neçə yüz söz istifadəsinə qədər artmasına səbəb olur.
• 3. Mürəkkəb cümlələrin faizi nisbətən azdır, xüsusən də tabe cümlələrlə; işgüzar nitqdə təqdimatın məntiqi və ardıcıllığını ifadə edən vasitələrin sayı elmi nitqdən üç dəfə azdır. Bununla belə, şərti konstruksiyaların geniş tətbiqi xarakterikdir, çünki bir çox mətnlərdə (məcəllələr, nizamnamələr, təlimatlar) qanun pozuntularının şərtlərini və qanunun aliliyini təmin etmək tələb olunur.
• 4. Rəsmi işgüzar mətnlərin bir çox janrlarında öhdəlik mənalı məsdər konstruksiyaları geniş şəkildə təmsil olunur, məsələn: Bu qərarlar ictimaiyyətə açıqlanmalıdır.
• 5. Rəsmi işgüzar üslubun sintaksisi “genitiv halda stringing” ilə xarakterizə olunur, yəni. bir neçə asılı komponentli mürəkkəb ifadələrin ön sözsüz cins hal şəklində istifadəsi.
• 6. Rəsmi iş üslubu elmi olduğu kimi, həm də obyektiv söz sırası ilə xarakterizə olunur və

Rəsmi işgüzar üslubun qrammatik xüsusiyyətləri

İşgüzar, elmi, publisistik (qəzet) və bədii mətnlərin müqayisəsi rəsmi iş üslubunun bəzi qrammatik xüsusiyyətlərini vurğulamağa imkan verir:

1. Sadə cümlələrin üstünlük təşkil etməsi (bir qayda olaraq, povest, şəxsi, ümumi, tam). Sorğu və nida cümlələri praktiki olaraq yoxdur. Tək birləşmələrdən yalnız şəxs olmayanlar fəal şəkildə istifadə olunur və bəzi növ sənədlərdə (sərəncamlar, rəsmi məktublar) - mütləq şəxsi: Məqsədlər üçün ... vurğulamaq lazımdır; halda... kəsmək lazımdır...; əmr edirəm...; Diqqətinizi...

Mürəkkəb cümlələrdən, tabeli izahlı, atributiv, şərti, səbəb və məqsədləri olan birləşməsiz və mürəkkəb cümlələr, eləcə də ... kimi konstruksiyalar yerinə yetirilən müqavilə şərtləri, bu da imkan verir ... Məsrəf ön sözləri olan konstruksiyalardan geniş istifadə (Nizamla nəzarətin ...; İmtina ilə əlaqədar ...; ... materialların az çatdırılmasına görə) səbəb, məqsəd, şərti tabeli müddəalarla mürəkkəb cümlələrdən istifadə etməməyə imkan verir. Yerin və zamanın tabe hissələri ümumiyyətlə az istifadə olunur.

FORMAL-BİZNES nitq üslubu

Giriş. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1 Rəsmi işgüzar nitq üslubunun linqvistik əlamətləri. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1.1 Leksik əlamətlər. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1.2 Morfoloji və törəmə əlamətlər. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1.3 Sintaktik əlamətlər. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2 Rəsmi işgüzar nitq üslubunun janr müxtəlifliyi. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Nəticə. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

İstifadə olunan mənbələrin siyahısı. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Giriş

Rəsmi iş üslubu hüquqi və inzibati-ictimai fəaliyyət sferalarına xidmət edən üslubdur. Sənədlər, iş sənədləri və məktublar yazarkən istifadə olunur dövlət qurumları, məhkəmə və fərqli növlər işgüzar şifahi ünsiyyət.

Bu üslubun ən mühüm funksiyaları - ünsiyyət və təsir - qanunlar, fərmanlar, fərmanlar, sərəncamlar, müqavilələr, müqavilələr, işgüzar yazışmalar, bəyanatlar, qəbzlər və s. kimi rəsmi sənədlərdə həyata keçirilir. Bu üslub həm də inzibati adlanır, çünki o, xidmət edir. rəsmi, işgüzar münasibətlər, hüquq və dövlət siyasəti sahəsi. Onun digər adı - işgüzar nitq - bu üslubun kitab üslublarının ən qədimi olduğunu göstərir, onun mənşəyi Kiyev dövləti dövrünün işgüzar nitqindədir, burada hüquqi sənədlər (müqavilələr, Russkaya Pravda, müxtəlif məktublar) artıq yaradılmışdır. X əsrdə.

Rəsmi iş üslubu digər kitab üslubları arasında sabitliyi, izolyasiyası və standartlaşması ilə seçilir. İşgüzar sənədlərin müxtəlifliyinə baxmayaraq, onların dili rəsmi iş təqdimatının tələblərinə ciddi şəkildə tabedir: hüquqi normaların ifadəsinin düzgünlüyü və onların başa düşülməsinin, tərkibinin mütləq adekvatlığına ehtiyac. tələb olunan elementlər sənədin qeydiyyatı, onun hüquqi qüvvəsinin təmin edilməsi, təqdimatın standartlaşdırılmış xarakteri, materialın müəyyən məntiqi ardıcıllıqla yerləşdirilməsinin sabit formaları və s.

İşgüzar yazının bütün formaları üçün bütün dil səviyyələrində ədəbi normaya ciddi riayət etmək məcburidir: danışıq, danışıq xarakterli leksik və frazeoloji vasitələrdən, dialektdən, peşəkar jarqon sözlərdən istifadə yolverilməzdir; fleksiya və söz əmələ gəlməsinin ədəbi olmayan variantları; danışıq dili sintaktik konstruksiyaları. Rəsmi iş üslubu ifadə elementlərini qəbul etmir: qiymətləndirici lüğət, yüksək və ya azaldılmış sözlər (zarafat, istehza), obrazlı ifadələr. Ən vacib tələb sənədin dilinə - faktların təqdim edilməsinin obyektivliyi və “qərəzsizliyi”.

Rəsmi işgüzar üslub əsasən yazılı formada fəaliyyət göstərir, lakin onun şifahi forması istisna edilmir - dövlət və ictimai xadimlərin təntənəli yığıncaqlarda, yığıncaqlarda, qəbullarda çıxışları. İşgüzar nitqin şifahi forması tam tələffüz üslubu, intonasiyanın xüsusi ifadəliliyi və məntiqi vurğularla xarakterizə olunur. Natiq ədəbi normanı pozmadan, hətta başqa üslublu dil vasitələri ilə kəsişən nitqin bəzi emosional yüksəlişinə icazə verə bilər. Səhv vurğu, qeyri-ədəbi tələffüz yolverilməzdir.

Rəsmi sənədlərdə istifadə olunan dil alətləri dəsti əvvəlcədən müəyyən edilir. Rəsmi iş üslubunun ən diqqət çəkən xüsusiyyəti dil ştampları və ya sözdə klişelərdir (Fransız. klişe). Sənədin müəllifinin fərdiliyini göstərməsi gözlənilmir, əksinə, sənəd nə qədər klişedirsə, ondan istifadə etmək bir o qədər rahatdır (aşağıdakı klişe nümunələrinə baxın)

Rəsmi işgüzar üslub müxtəlif janrlı sənədlərin üslubudur: beynəlxalq müqavilələr, dövlət aktları, hüquqi qanunlar, əsasnamələr, nizamnamələr, təlimatlar, rəsmi yazışmalar, işgüzar sənədlər və s. Lakin, məzmun və janrların müxtəlifliyinə baxmayaraq, rəsmi iş üslubu bütövlükdə ümumi və ən vacib xüsusiyyətlərlə xarakterizə olunur. Bunlara daxildir:

1) digər şərhlərin mümkünlüyü istisna olmaqla, dəqiqlik;

2) yerli.

Bu xüsusiyyətlər öz ifadəsini tapır a) dil vasitələrinin (leksik, morfoloji və sintaktik) seçimində; b) işgüzar sənədlərin hazırlanmasında.

Rəsmi iş üslubunun lüğəti, morfologiyası və sintaksisinin xüsusiyyətlərini nəzərdən keçirin.

2 Rəsmi işgüzar nitq üslubunun linqvistik əlamətləri

2.1 Leksik xüsusiyyətlər

Rəsmi və işgüzar nitq semantik mənada son dərəcə ümumiləşdirilmiş, kəskin özünəməxsus, spesifik, təkrarolunmaz hər şeyin aradan qaldırıldığı, tipik olanın ön plana çıxarıldığı leksikona meyl göstərir. Rəsmi sənəd üçün bu fenomenin canlı əti deyil, onun “hüquqi” mahiyyəti önəmlidir.

Rəsmi işgüzar nitq fərdi deyil, sosial təcrübəni əks etdirir, bunun nəticəsində onun lüğəti son dərəcə ümumiləşdirilmişdir. Rəsmi sənəddə məhdud sayda semantik xüsusiyyətləri olan geniş və zəif semantikaya malik ümumi anlayışlara üstünlük verilir:

binalar (müq.: mənzil, atelye, anqar, foye, sığınacaq, monastır, mənzillər), şəxs (bax.: fərdi, şəxs, kişi, qız, oğlan, kiçik, sahib, kirayəçi, yoldan keçən), valideyn (bax.: ana , ata, ata, ana, əcdad), əsgər (müq.: əsgər, general-leytenant, artilleriyaçı, yeniyetmə, döyüşçü, hərbçi, dənizçi), cəza (müq.: töhmət, cərimə, həbs, danlamaq, danlamaq), gəlmək ( bax. .: gəlmək, gəlmək, üzmək, tullanmaq, içəri girmək, içəri girmək, xoş gəlmisiniz) və s.

Rəsmi iş üslubunun leksik (lüğət) sisteminə, ümumi kitab və neytral sözlərə əlavə olaraq, aşağıdakılar daxildir:

1) dil ştampları (klerikalizm, klişelər): Qərara, daxil olan-gedilən sənədlərə əsasən sual vermək, müddət bitdikdən sonra icrasına nəzarət etmək.

2) peşəkar terminologiya: borclar, alibilər, qara pul, kölgə biznesi;

3) arxaizmlər: Mən bununla bu sənədi təsdiq edirəm.

Rəsmi işgüzar üslubda polisemantik sözlərin, eləcə də məcazi mənada olan sözlərin istifadəsi yolverilməzdir və sinonimlər çox nadir hallarda istifadə olunur və bir qayda olaraq, eyni üsluba aiddir: təchizatı = tədarük = girov, ödəmə qabiliyyəti = kredit qabiliyyəti, amortizasiya = köhnəlmə, mənimsəmə = subsidiya və s.

2.2 Morfoloji və törəmə əlamətlər

Rəsmi işgüzar üslubun söz yaradıcılığı və morfoloji xüsusiyyətləri onun ümumi xüsusiyyətləri ilə ayrılmaz şəkildə bağlıdır: dəqiqlik istəyi, standartlaşdırma, təqdimatın qeyri-şəxsi və məcburi göstəriş xarakteri.

Rəsmi nitqin ifadəli rənglənməsinin uyğunsuzluğu ünsiyətlərdən, modal sözlərdən, bir sıra hissəciklərdən, şəkilçili sözlərdən istifadəni qeyri-mümkün edir. subyektiv qiymətləndirmə, müqayisəli və üstünlük dərəcələrində sifətlər. Vəzifə bildirən isimlər adətən kişi formasında işlənir. (mühasib, direktor, laborant, poçtalyon, nəzarətçi və s.).

Rəsmi işgüzar nitqdə bütün funksional üslublar arasında digər fel formalarından məsdərin ən yüksək faizi var. Bu, əksər rəsmi biznes sənədlərinin hədəf təyini ilə bağlıdır - qanunvericinin iradəsini ifadə etmək. “Uşaq Hüquqları haqqında Konvensiya”dan bir misal gətirək: “Uşaq öz fikrini sərbəst ifadə etmək hüququna malikdir; bu hüquqa verilməsindən asılı olmayaraq, istənilən növ məlumat və ideyaları axtarmaq, almaq və yaymaq azadlığı daxildir. şifahi, yazılı və ya çap şəklində, bədii əsərlər şəklində və ya uşağın seçdiyi digər vasitələrlə.

Birləşən formalardan indiki zamanın formaları burada daha çox işlənir, lakin elmi üslubla müqayisədə fərqli məna daşıyır. Bu dəyər adətən hazırkı resept kimi müəyyən edilir. Feil forması daimi və ya adi bir hərəkəti deyil, qanunla müəyyən şərtlər altında yerinə yetirilməli olan hərəkəti bildirir:

“Təqsirləndirilən şəxsin müdafiə hüququ təmin edilir”.

Rəsmi işgüzar üslubda bir şəxsi təyin edərkən, vəziyyətin iştirakçılarının "rollarını" dəqiq göstərmək üçün nəzərdə tutulmuş bəzi hərəkət və ya münasibət əsasında bir insanı təyin edən isimlər istifadə olunur: cavabdeh, kirayəçi, kirayəçi, oxucu. , qəyyum, övladlığa götürən, iddiaçı, şahid və s.

Vəzifələri və titulları bildirən isimlər kişi formasında və qadınlara aid olduqda istifadə olunur: polis əməkdaşı Smirnov, müttəhim Proşina və s.

İsimlərin söz quruculuğu modellərindən şifahi formasiyalar, o cümlədən bəzən prefikslə və qeyri-uyğunluqla geniş şəkildə təmsil olunur: uyğunsuzluq, tanınmama, qərar, icra. Məsələn: “Valideyn himayəsindən məhrum olmuş və təhsil müəssisələrində olan uşaqlar, tibb müəssisələri, əhalinin sosial müdafiəsi müəssisələri və digər oxşar qurumlar aşağıdakı hüquqlara malikdirlər: saxlanmaq, tərbiyə etmək, təhsil almaq, hərtərəfli inkişaf etdirmək, insan ləyaqətinə hörmət etmək, mənafelərini təmin etmək .... "( Ailə kodu RF, səh. 149).

İsimlərin -nie şəkilçisi ilə düzülməsini rəsmi işgüzar üslubun parlaq əlaməti hesab etmək olar: “Cinayətə hazırlıq vasitə və ya vasitələrin axtarışı və uyğunlaşdırılması və ya cinayətin törədilməsi üçün qəsdən şərait yaradılmasıdır... ."

Rəsmi iş üslubu sırf qrammatik funksiyaları yerinə yetirən feli olan konstruksiyalarla zəngindir. Qrammatik istinad sözü kimi çıxış edən və demək olar ki, yalnız qrammatik mənaları ifadə etməyə xidmət edən fellərin sayı onlarla hesablanır: aparmaq (təşviqat, quraşdırma, müşahidə, danışıqlar, hazırlıq, axtarış, inkişaf, araşdırma); etmək (əlavələr, düzəlişlər, dəqiqləşdirmələr); vermək (məsləhətləşmə, təyinat, əsaslandırma, izahat, təkzib, imtina, qiymətləndirmə, tapşırıq, icazə, aydınlaşdırma, əmr, tövsiyə, razılıq, göstəriş); aparılması (səsvermə, görüş, araşdırma, sınaq, axtarış); keçid (imtahan, təlim, sınaq) və s.

Rəsmi nitq üçün son dərəcə səciyyəvi olan mürəkkəb söz əmələ gətirmə üsullarıdır - əsas və söz əmələ gəlməsi, birləşmə, bunun nəticəsində iki (və ya daha çox) kök birləşmələri iş dilinin leksikonunda çox geniş bir kolleksiya ilə təmsil olunur: evlilik, hüquq pozuntusu, vergitutma, torpaqdan istifadə, sərnişin daşıma, əlillik, kirayəçi, ev sahibi, dacha sahibi, kağız sahibi, mədəni-əyləncə, maddi-texniki, təmir-tikinti, inzibati-təsərrüfat, payız-qış, çörəkbişirmə, mənzil maklerliyi, elmtutumlu , nəqliyyat doymuş, aşağı ödənişli, az gəlirli, adam-rubl, məhkəmə günü, sərnişin- yer-mil və bir çox başqaları.

Mürəkkəb sözlər üçün işgüzar üslubun üstünlük təşkil etməsi asanlıqla izah olunur: onlar struktur və məna baxımından şəffafdır və idiomatik təsirlərə malikdir. Daha böyük ölçüdə, semantik cəhətdən aydın adlara ehtiyac bu ifadə ilə cavablandırılır, bu şəkildə yaradılmış rəsmi iş üslubu adlarının sayı minlərlə vahidi təşkil edir: nəqliyyat vasitələri, əmək haqqı, icraçı, qənnadı məmulatları, qiymətli kağızlar, səyahət sənədi, yığım məntəqəsi, icra komitəsi, nağdsız ödəniş, əmək xəsarəti, bədən xəsarəti, ümumi yerlər, Peşə Xəstəliyi, şirkət iaşə, yüksək tələbatlı mallar, iş yerində təlim, istirahət hüququ, axtarış qərarı, vəzifəsini aşağı salmaq, diskvalifikasiya....

Xüsusi aydınlıqla “analitik” modellərin rahatlığı rəsmi adların nəhəng təbəqəsini təşkil edən qurumların, peşələrin, vəzifələrin və s.-nin nomenklaturasında ifadə olunur: Tədqiqatçı, alay komandirinin müavini mühəndislik xidməti, Moskva Dövlət Universiteti, Sankt-Peterburq Dövlət Mədən İnstitutu (Texniki Universitet). Transqafqaz Dəmir yolu, Volın məişət kimyası zavodu, Dövlət Dumasının deputatı ...

Yuxarıda göstərilənlərdən rəsmi işgüzar üslubda sözlərin istifadəsinin aşağıdakı morfoloji xüsusiyyətlərini ayırd etmək olar:

1) isimlər - hərəkət əsasında insanların adları ( vergi ödəyicisi, kirayəçi, şahid);

2) kişi formasında vəzifə və başlıq bildirən isimlər ( Çavuş Petrova, inspektor İvanova);

3) hissəcikli şifahi isimlər yox- (məhrumiyyət, əməl etməmək, tanınmamaq);

4) törəmə ön sözlər ( əlaqədar, hesabına, görə);

5) məsdər konstruksiyalar: ( yoxlayın, kömək edin);

6) ümumi yerinə yetirilən hərəkət mənasında indiki zaman felləri ( arxada ödəməməsi cərimə olunacaq …).

7) iki və ya daha çox kökdən əmələ gələn mürəkkəb sözlər ( kirayəçi, işəgötürən, logistika, texniki xidmət, yuxarıda, aşağıda və s.).

2.3 Sintaktik əlamətlər

Rəsmi işgüzar üslubun sintaksisi nitqin şəxsiyyətsizliyini əks etdirir (Şikayətlər prokurora verilir; Yük daşınması həyata keçirilir). Bu baxımdan, konkret ifaçılardan mücərrədləşməyə və hərəkətlərin özlərinə diqqət yetirməyə imkan verən passiv konstruksiyalar geniş istifadə olunur. (Müsabiqə uyğun olaraq, qeydiyyatdan keçən ... 10 xəstə qəbul edildi; 120 müraciət qeydə alınıb; Sifarişin yerinə yetirilməsi üçün son tarix ... şərti ilə uzadılır).

Rəsmi nitqdəki sintaktik konstruksiyalar məxrəcli ön sözlərlə klişe ifadələrlə doludur: məqsədləri üçün, əlaqədar olaraq, əsasında, əsasında və başqaları (in strukturunu yaxşılaşdırmaq; göstərilən ağırlaşmalarla əlaqədar; əməkdaşlıq və qarşılıqlı yardım vasitəsilə; qərar əsasında). Bu sintaktik klişelər formal biznes üslubunun spesifik xüsusiyyətidir. Tipik vəziyyətləri ifadə etmək üçün belə sintaktik konstruksiyaların istifadəsi zəruridir. Onlar standart mətnlərin tərtibini asanlaşdırır və sadələşdirir.

Rəsmi işgüzar sənədlərdə koordinasiya birlikləri tabe olanlardan daha çox yayılmışdır (qanun, nizamnamə müəyyən edir və izah etmir, sübut edir). Eyni zamanda, işgüzar nitqin xarakterik xüsusiyyəti mürəkkəb cümlələrin üstünlük təşkil etməsidir: sadə cümlə rəsmi biznes planında nəzərə alınmalı olan faktların ardıcıllığını əks etdirə bilməz.

Şərti məsdər konstruksiyaları rəsmi iş üslubunun sintaksisində mühüm rol oynayır (xüsusilə qanunların mətnlərində, burada bu, məqsədli vəzifədən irəli gəlir - şərtiliyi şərtləndirmək üçün). hüquqi norma). İşgüzar nitqin xarakterik xüsusiyyəti həm də məcburiyyət mənası ilə infinitiv və şəxssiz cümlələrin istifadəsidir.

İşgüzar üslubda yığcamlığa və dəqiqliyə nail olmaq üçün paralel sintaktik konstruksiyalar tez-tez istifadə olunur (şəxs və iştirakçı konstruksiyalar, şifahi isimlərlə konstruksiyalar).

İşgüzar üslubun sintaksisi cümlədə ciddi və konkret söz sırası ilə xarakterizə olunur. Bu, işgüzar mətnlərdə fikirlərin ardıcıllıq, ardıcıllıq, dəqiqlik tələbi ilə bağlıdır.

İşgüzar nitqin üslub xüsusiyyəti də dolayı nitqin üstünlük təşkil etməsidir. Rəsmi işgüzar üslubda birbaşa nitq yalnız qanunvericilik aktlarından və digər sənədlərdən sözsüz sitat gətirmək lazım olduğu hallarda istifadə olunur.

Mətnlərin tərtibatında rəsmi iş üslubu, paraqraf bölgüsü və başlıq mühüm rol oynayır, təfərrüatlar sənədin məzmununun daimi elementləridir: adlar, tarixlər, imzalar, habelə bu sənəd Qrafik dizayn. Bütün bunlar işgüzar işdə müstəsna əhəmiyyət kəsb edir, sənədləri tərtib edənin savadından, peşəkarlığından, nitq mədəniyyətindən xəbər verir.

Beləliklə, rəsmi iş üslubunun sintaktik xüsusiyyətlərinə aşağıdakılar daxildir:

1) homojen üzvlərlə sadə cümlələrin istifadəsi və bu yeknəsək üzvlərin sıraları çox yaygın ola bilər (8-10-a qədər), məsələn: ... tədbir kimi cərimələr inzibati cərimə sənaye, tikinti, nəqliyyat və kənd təsərrüfatında təhlükəsizlik və əməyin mühafizəsi qaydalarının pozulmasına görə Rusiya qanunvericiliyinə uyğun olaraq yaradıla bilər. ;

2) passiv strukturların olması ( ödənişlər müəyyən olunmuş vaxtda həyata keçirilir);

3) genitiv halın simlənməsi, yəni. cinsi halda isim zəncirinin istifadəsi: ( vergi polisinin fəaliyyətinin nəticələri …);

4) mürəkkəb cümlələrin, xüsusilə mürəkkəb cümlələrin şərti cümlələrlə üstünlük təşkil etməsi: İşdən çıxarılan işçiyə ödənilməli olan məbləğlərlə bağlı mübahisə yarandıqda, mübahisə işçinin xeyrinə həll edildikdə, rəhbərlik bu maddədə göstərilən kompensasiyanı ödəməyə borcludur. .

3 Rəsmi işgüzar nitq üslubunun janr müxtəlifliyi

Baxılan üslubda mövzu və janrların müxtəlifliyinə görə iki növ fərqləndirilir: rəsmi sənədli üslub və gündəlik iş üslubu.

Öz növbəsində rəsmi sənədli üslubda j dilini ayırd etmək olar qanunvericilik sənədləri dövlət orqanlarının fəaliyyəti (Rusiya Federasiyasının Konstitusiyası, qanunları, nizamnamələri) və diplomatik aktların dili ilə bağlı Beynəlxalq əlaqələr(memorandum, kommünike, konvensiya, bəyanat). Gündəlik işgüzar üslubda bir tərəfdən qurum və təşkilatlar arasında rəsmi yazışmaların dili, digər tərəfdən isə şəxsi iş kağızlarının dili fərqlənir.

Gündəlik iş üslubunun bütün janrları: rəsmi yazışmalar ( iş məktubu, kommersiya yazışmaları) və işgüzar sənədlər (şəhadətnamə, şəhadətnamə, akt, protokol, bəyanat, etibarnamə, qəbz, avtobioqrafiya və s.) onların tərtibini və istifadəsini asanlaşdıran və dil resurslarına qənaət etmək üçün nəzərdə tutulmuş tanınmış standartlaşdırma ilə xarakterizə olunur. , əsassız məlumat artıqlığını aradan qaldırmaq.

İşgüzar nitqin əhatə dairəsindən və müvafiq mətnlərin stilistik orijinallığından asılı olaraq, rəsmi işdə adətən üç alt üslub fərqlənir:

1) diplomatik (sənədlərin növləri: beynəlxalq müqavilələr, sazişlər, konvensiyalar, memorandumlar, notalar, kommünikelər və s.; şifahi formalar praktiki olaraq istifadə edilmir);

2) qanunvericilik (sənədlərin növləri, məsələn, qanunlar, fərmanlar, mülki, cinayət və dövlət əhəmiyyətli digər aktlar; əsas şifahi forma məhkəmə nitqidir);

3) idarəedici (sənədlərin növləri: nizamnamələr, müqavilələr, sərəncamlar, sərəncamlar, bəyanatlar, xarakteristikalar, etibarnamələr, qəbzlər və s.; şifahi formalar - hesabat, çıxış, ofis telefon danışığı, şifahi əmr).

Diplomatik alt üslub beynəlxalq münasibətlər sahəsinə xidmət edir.

Diplomatik üsluba aşağıdakı janrlar daxildir: konvensiya, kommünike, bəyannamə, bəyanat, memorandum, nota, beynəlxalq müqavilə və s.

Diplomatiya dili beynəlxalq diplomatik istifadə ilə xarakterizə olunur terminologiya və beynəlxalq hüququn terminologiyası, əsasən latın və fransız mənşəli, məsələn: konsul, konvensiya; attaşe, demarş, kommünike(çünki orta əsrlərdə diplomatiyanın dili latın, sonra isə fransız dili idi). Bəzən diplomatik mətnlərdə Latın terminləri və ifadələr latın orfoqrafiyasında istifadə olunur: persona non grata, status-kvo, veto hüququ və s.

Diplomatik mətnlər müəyyən mənalarda termin kimi istifadə olunan ümumi ədəbi dilin söz və birləşmələrinin olması ilə fərqlənir: protokol(beynəlxalq ünsiyyətin ümumi qəbul edilmiş qaydaları toplusu), yan(danışıqlarda iştirak edən müəyyən dövlət və onun hökuməti) və s.

Diplomatik sənədlərdə çox vaxt üslub işarəsi olan sözlərdən istifadə olunur kitab, yüksək, diplomatik sənədlərə təntənəli səs verən. Misal üçün: Hörmətli qonaq, nəzakət ziyarəti, müşayiət edən şəxslər və s. Sözdə etiket lüğətindən istifadə olunur , tez-tez tarixçiliyi ehtiva edir: Əlahəzrət, Əlahəzrət, Xanım, Ustad və s., həmçinin etiket lüğətinə yaxın tamamlayıcı lüğət (diplomatik nəzakətin protokol rəsmi düsturları): ehtiram göstərmək, hörmət zəmanətini qəbul etmək(dərin hörmətlə) və s. Bu protokolların, rəsmi düsturların bir çoxu beynəlxalq xarakter daşıyır.

Qanunvericilik alt üslubu - üslub hüquqi sənədlər, digər alt üslubların sənədlərinə nisbətən daha üslub və linqvistik bircinslidir. Bu mətnlərdə hüquqi terminologiyanın (apellyasiya, iddiaçı, tribunal, toxunulmazlıq, ailə başçısı) geniş istifadəsini qeyd etmək olar.

Qanunvericilik alt üslubu mücərrəd lüğətdən istifadə edir və praktiki olaraq ifadəli-emosional yoxdur. dil alətləri, qiymətləndirici lüğət. Parazit, cinayətkar kimi bu qəbildən təxmin edilən sözlər hüquqi mətnlərdə terminoloji məna kəsb edir. Burada bir çox antonimlər var, çünki qanunvericilik nitqi bir-birinə zidd olan maraqları əks etdirir, anlayışları əks etdirir və müqayisə edir: hüquq və vəzifələr, iş və istirahət, şəxsi və ictimai, iddiaçı və cavabdeh, cinayət və cəza, nikahın qeydiyyatı və boşanma, uşağın övladlığa götürülməsi və məhrumiyyət valideynlik hüquqlarını könüllü və məcburi surətdə saxlamaq və artırmaq.

Qanunların dili bütün rəsmi iş üslubunun formalaşmasına böyük təsir göstərmiş, həmişə işgüzar nitqin əsasını təşkil etmişdir. Təbii ki, qanunların dili idarəetmə sənədlərinin dili üçün nümunə olmalıdır. Lakin idarəetmə alt üslubu, diplomatik kimi, sənədlərin məzmunu və tərkibinə görə öz normalarına və dil müxtəlifliyinə malikdir.

İdarəetmə alt üslubunun əhatə dairəsi müxtəlif inzibati-idarə, istehsal münasibətləridir. İnzibati alt üslubun sənədlərinin növləri bir-birindən kompozisiya, üslub və linqvistik baxımdan ən çox fərqlənir.

İnzibati alt üslubun mətnlərində neytral və kitab lüğəti ilə yanaşı, rəsmi işgüzar üslubda rənglənmiş sözlər və toplu ifadələrdən istifadə olunur (aşağıda imzalanmış, müvafiq, aşağıdakı, mənzil vergisi, birdəfəlik ödəmə, bildiriş).

İdarəetmə alt üslubunun öz inzibati və idarəetmə terminologiyası var, məsələn: qurumların adı, vəzifələr, rəsmi sənədlərin növləri. Bu alt stil ictimai müxtəlif sahələrə xidmət etdiyinə görə və istehsal fəaliyyəti(mədəniyyət, təhsil, ticarət, kənd təsərrüfatı, müxtəlif sənayelər), alt üslubun mətnlərində ən müxtəlif terminologiyadan istifadə olunur. Rəsmi mətnlərdə obyektlərin və hərəkətlərin birbaşa adlarını onlarla əvəz etməklə sinonimlərdən istifadə etmək tövsiyə edilmir. Qanunverici alt-üslubdan fərqli olaraq burada antonimlər azdır. İxtisarlar, ixtisar edilmiş sözlər, müxtəlif kodlaşdırma vasitələrindən (müəssisə və müəssisələrin adları, avtomobil markaları və s.) idarəetmə alt üslubunun mətnlərində tez-tez istifadə olunur.

Yalnız idarəedici alt üslubun mətnlərində felin 1-ci şəxsdəki formalarından, bəzən şəxs əvəzliklərindən istifadə olunur. Bu, mətnin müəllifinin dəqiq göstərilməklə (sifariş edirəm, mənə göndərməyinizi xahiş edirəm, məlumat verirəm) konkretləşdirmə ilə bağlıdır. İdarəetmə üslubunda imperativ əhval-ruhiyyədə olan fellərdən istifadə edilmir və nisbətən nadir hallarda - must, must sözləri ilə konstruksiyalar istifadə olunur. Mətnlərdə mükəlləfiyyətin mənası mükəlləf etmək, mükəlləf etmək, mükəlləfiyyət qoymaq kimi ifadələrin işlədilməsi ilə yumşaldılır.

Nəticə

Müasir rəsmi iş üslubu yazılı nitq formasında kitab üslub və funksiyalarından biridir. Rəsmi işgüzar nitqin şifahi forması - təntənəli yığıncaqlarda, qəbullarda çıxışlar, dövlət və ictimai xadimlərin məruzələri və s.

Rəsmi iş üslubu sırf rəsmi və son dərəcə xidmət edir mühüm sahələr insan münasibətləri: arasında əlaqələr dövlət hakimiyyəti və əhali, ölkələr arasında, müəssisələr, təşkilatlar, qurumlar arasında, fərd və cəmiyyət arasında.

Aydındır ki, bir tərəfdən rəsmi işgüzar üslubda ifadə olunan məzmun böyük əhəmiyyətini nəzərə alaraq, hər hansı qeyri-müəyyənliyi, hər hansı uyğunsuzluğu istisna etməlidir. Digər tərəfdən, rəsmi iş üslubu müəyyən bir az və ya çox məhdud mövzu dairəsi ilə xarakterizə olunur.

Rəsmi işgüzar üslubun bu iki xüsusiyyəti onda ənənəvi, köklü linqvistik ifadə vasitələrinin konsolidasiyasına və nitqin qurulmasının müəyyən forma və üsullarının inkişafına kömək etdi. Başqa sözlə, rəsmi iş üslubu aşağıdakılarla xarakterizə olunur: yüksək səviyyədə tənzimlənən nitq, formallıq və şəxsiyyətsizlik.

Kitab üslubları arasında rəsmi iş üslubu nisbi sabitliyi və təcrid olunması ilə seçilir. Zamanla o, təbii olaraq müəyyən dəyişikliklərə məruz qalır, lakin onun bir çox xüsusiyyətləri: tarixən formalaşmış janrlar, spesifik lüğət, morfologiya, sintaktik növbələr ona ümumən konservativ xarakter verir.

Rəsmi işgüzar nitq cəmiyyətin həyatında mühüm rol oynayan rus ədəbi dilinin ən vacib üslublarından biridir. O, rus ədəbi dilinin xəzinəsinə öz xüsusi töhfəsini verir.

İstifadə olunan mənbələrin siyahısı